คนปกติในวัยผู้ใหญ่ หรือ วัยทำงานล้วนต้องการความสามารถบางอย่างเพื่อ “ประสบความสำเร็จในชีวิต และ ให้การสนับสนุนในการพัฒนาความสามารถให้คนรุ่นต่อไป” ซึ่ง “ความสามารถ หรือ Capabilities” ด้านต่างๆ ของแต่ละคน จะช่วยให้สามารถตอบสนองความต้องการของลูกหลาน และ จัดการครอบครัวได้ดี… การพัฒนาทักษะให้มีความสามารถบางอย่างจึงสำคัญ และ สัมพันธ์กับความสำเร็จ–ล้มเหลวของทุกคนเสมอ
เอกสารจากศูนย์พัฒนาเยาวชนแห่งมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด หรือ Center On The Developing Child หลายชิ้นได้ยืนยันความสำคัญของ Adult Capabilities หรือ ความสามารถของผู้ใหญ่ ที่มีต่อกิจกรรม และ โครงสร้างการพัฒนาเด็กและทรัพยากรมนุษย์รุ่นต่อไปอย่างมาก… โดยเฉพาะ “ความสามารถหลัก หรือ Core Capabilities” ที่สร้างตัวตนและความสำเร็จล้มเหลวให้คนๆ นั้น
ในทางประสาทวิทยา และ จิตวิทยา… Core Capabilities หรือ ความสามารถหลักจะเป็นชุดทักษะรากฐานชีวิตของแต่ละคนที่ถูกใช้ในการจัดการชีวิตความเป็นอยู่ ทำงาน และ เลี้ยงดูบุตรหลานทายาทอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งครอบคลุมการวางแผน ความใส่ใจ การตระหนักรู้ ความยืดหยุ่น และ การควบคุมตนเอง… โดยนักประสาทวิทยาจะถือว่า Core Capabilities หรือ ความสามารถหลักเหล่านี้ล้วนมาจาก Self-Regulation หรือ การควบคุมตนเอง และ Executive Function หรือ เชาว์ปัญญาด้านการจัดการ
ประเด็นก็คือ… คนเราต้องรู้จักการควบคุมตนเองเพื่อให้เราสามารถใช้ทักษะที่ถูกต้องในเวลาที่เหมาะสม เพื่อตอบสนองต่อภายนอกได้อย่างเหมาะสม ซึ่งการควบคุมตนเองจะมีกระบวนการทั้งที่เป็นไปโดยสัญชาตญาณ หรือ เป็นไปโดยอัตโนมัติ หรือ Automatic Self-Regulation อันเป็นการตอบสนองโดยอัตโนมัติอย่างรวดเร็วเมื่อถูกกระตุ้นโดยตรงภายใต้สถานการณ์เร่งด่วน หรือ สถานการณ์ที่คุกคาม… และ การควบคุมตนเองที่เป็นกระบวนการภายใต้การจัดการ หรือ กระบวนการโดยตั้งใจ หรือ Intentional Self-Regulation อันเป็นการตอบสนองอย่างมีสติ มีการวางแผน และ ดำเนินการเชิงรุกเพื่อการบรรลุเป้าหมายอย่างเป็นระบบ
สิ่งที่น่าสนใจก็คือ… การมีทักษะและเชาว์ปัญญาด้านการจัดการ หรือ Executive Function หรือ EF Skills ในผู้ใหญ่วัยทำงานจะส่งเสริมการควบคุมตนเองภายใต้ความตั้งใจ หรือ Intentional Self-Regulation ได้ดีขึ้นจากทักษะการจดจำขั้นสูงที่ถูกใช้อย่างยืดหยุ่น รอบคอบ รู้คิด รู้ไต่ตรองและยับยั้งชั่งใจเป็น… ซึ่งจะส่งผลโดยตรงต่อการใช้ความสามารถหลัก หรือ Core Capabilities ซ้ำๆ จนปรากฏเป็นความสำเร็จเพิ่มพูนจนเด่นชัด
ที่อยากจะบอกก็คือ… ความสำเร็จล้มเหลวของคนเราขึ้นอยู่กับ “ความสามารถ หรือ Capabilities” ที่พัฒนาขึ้นจาก “เชาว์ปัญญาด้านการจัดการ หรือ Executive Function หรือ EF” ที่ผู้ใหญ่วัยทำงานทุกคนควรถูกพัฒนา และ กระตุ้นให้สามารถใช้ร่วมกับ “การควบคุมตนเองภายใต้กระบวนการโดยตั้งใจ หรือ Intentional Self-Regulation” ซึ่งเป็นพฤติกรรมการควบคุมตนเองเพื่อเป้าหมายความสำเร็จแก่ตน
References…