ความเครียด และ ภาวะทุกข์ใจเรื้อรังจากสาเหตุต่างๆ ที่กดดันคนๆ หนึ่งไปถึงขั้น “อยู่ไม่สุข” จนเกิดอาการกระวนกระวาย กระสับกระส่าย ทั้งในแบบที่สามารถระบุสาเหตุของสิ่งเร้าที่กระตุ้นอาการ รวมทั้งในกลุ่มที่ไม่มีสาเหตุชัดเจนแต่อาการชัดแจ้ง… หลายกรณีถือว่าเป็นภาวะเจ็บป่วยทางจิตเวชที่ต้องการความช่วยเหลือทางการแพทย์ที่ไม่ควรหลีกเลี่ยง
อย่างไรก็ตาม… จิตใจคนเราสามารถเกิดอาการปั่นป่วนกระวนกระวายเป็นครั้งคราวเพราะความเครียดจากสิ่งกระตุ้นให้เกิดวุ่นวายใจเช่นกัน ซึ่งถ้าเป็นแล้วหาย รู้สาเหตุแน่ชัด และ จัดการ หรือ ตอบโต้สาเหตุได้อย่างเหมาะสม สามารถกลับไปใช้ชีวิตแบบปกติได้ก็ไม่เป็นไร… แต่ถ้าเป็นการเผชิญความเครียดแบบที่เรียกว่า Acute Stress Disorder หรือ ภาวะเครียดเฉียบพลัน ที่เจ้าตัวต้องเผชิญหน้ากับสถานะการณ์ที่สร้างความเครียดระดับตื่นตะลึงให้วิตกทุกข์ใจ… ซึ่งโดยทั่วไปก็มักจะเห็นปฏิกิริยา และ พฤติกรรมของคนๆ นั้นเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมโดยปรากฏร่องรอยการเจ็บป่วยทางใจอย่างเด่นชัด
ประเด็นก็คือ… อาการปั่นป่วนกระวนกระวายที่ปรากฏให้เห็นจากคนๆ หนึ่งถือว่าเป็นเรื่องไม่ปกติ ไม่ว่าจะเป็นอาการเครียด และ ทุกข์ใจชั่วคราวระดับตกใจ–ขวัญเสียธรรมดา หรือหนักหนาเข้าขั้นช็อคจากการเผชิญเหตุร้ายแรงต่อหน้าถึงขั้นกลายเป็น PTSD หรือ Post-Traumatic Stress Disorder หรือ ภาวะเจ็บป่วยหลังเผชิญความเครียดร้ายแรงเฉียบพลัน… คนใกล้ชิดจำเป็นจะต้องใส่ใจความเครียด และ ภาวะทุกข์ใจของคนใกล้ตัวที่เห็น “อาการกระวนกระวายอยู่ไม่สุข” ให้มากๆ เพราะคนๆ นั้นมักจะควบคุมอารมณ์ และ จิตใจของตัวเองไม่ได้ และ มักจะเครียดและทุกข์ใจมากจากเหตุปัจจัยที่คุกคามชีวิตจนอยู่เป็นสุขไม่ได้… และช่วยตัวเองไม่ได้ด้วย
เอกสารอ้างอิงมากมายเกี่ยวกับ Agitation หรือ อาการกระวนกระวาย ได้ระบุไว้ตรงกันว่า… Agitation เป็น “ผลกระทบ” ที่สะท้อนมาจากความเจ็บป่วยบางอย่างที่เกิดได้กับทั้งทางกาย และ ทางใจสารพัด โดยสาเหตุส่วนใหญ่เป็นเรื่องละเอียดอ่อนในการระบุสาเหตุ และ เยียวยา… ดีที่สุดจึงควรไปพบแพทย์ที่เกี่ยวข้องกับสาเหตุของความกระวนกระวายโดยเร็ว ซึ่งคนใกล้ชิดอาจจะต้องช่วยเหลือใกล้ชิดด้วย
ส่วนอาการกระวนกระวายใจในคนปกติที่ทุกข์ใจจากสาเหตุเดิมๆ ซึ่งมักจะเป็นแรงกดดันจากการใช้ชีวิตโดยหาทางหลีกเลี่ยงสาเหตุความทุกข์ใจไม่ได้… โดยเฉพาะสาเหตุจาก “คนใกล้ชิด” กลายเป็นตัวกระตุ้นความทุกข์ใจเรื้อรังกดดันให้จิตใจปั่นป่วนกระวนกระวาย… คำแนะนำเบื้อต้นจากข้อมูลอ้างอิงหลายแหล่งก็ยังต้องพึ่งพา “คนใกล้ชิด” ให้ช่วยประคับประคองอารมณ์ และ จิตใจอยู่ดี
ท้ายที่สุด… ทุกข์สุขที่เกิดกับคนเราจึงสำคัญว่า “คนใกล้ชิด” รักและดีกับเราแค่ไหน และ เราวางใจพวกเขาโดยรักและดีกับพวกเขามาก่อนแค่ไหน… ซึ่งคนเราจะ “อยู่สุข หรือ อยู่ไม่สุข” ก็ขึ้นอยู่กับคุณภาพของสายสัมพันธ์กับคนใกล้ชิดนี่เอง ไม่ว่าจะกระวนกระวายเพื่อหาทางอยู่ให้เป็นสุข หรือ กระวนกระวายระยะสุดท้ายของชีวิต หรือ Terminal Delirium ก่อนจะจากโลกนี้ไป…
References…
