ปัญหาของทุกคนในบริบทต่างๆ นั้น… คนส่วนใหญ่มักจำเป็นต้องใช้ชีวิตประจำวันด้วยการจัดการปัญหาน้อยใหญ่ ทั้งที่อยู่ในรูปของภาระ หรือ Task ที่ยังไงก็ต้องสะสางให้เสร็จ… และใช้ชีวิตอยู่กับปัญหาที่อยู่ในรูปของอุปสรรค หรือ เป็นอุปสรรค หรือ Barrier ซึ่งมักจะเป็นขีดจำกัดที่คนส่วนใหญ่เพียงหลีกเลี่ยงและไม่เผชิญหน้ากับอุปสรรค ภาระหน้าที่ในชีวิตประจำวันในทุกๆ วันก็มักจะผ่านพ้นไปได้… วันแล้ววันเล่า
ทั้งภาระ หรือ Task และ อุปสรรค หรือ Barrier ไม่ว่าจะมองมุมไหนก็ยังถือว่าเป็นปัญหา ซึ่งการสะสาง และ แก้ไข… ถือว่าเป็นเรื่องดีทางเดียวที่จะเปลี่ยนปัญหาไปเป็นคุณค่าให้ได้… ส่วนแนวทางและเทคนิคการสะสางปัญหาต่างๆ ของแต่ละคน ในแต่ละบริบท ตั้งแต่ภาระเล็กน้อย ไปจนถึงปัญหาซับซ้อนยุ่งเหยิง… แต่ละคนก็จะมีวิธีจัดการ และ สะสางแตกต่างกันไป… โดยเฉพาะภาระ หรือ Task ที่เกิดขึ้นเป็นประจำกับคนส่วนใหญ่ ที่มักจะจัดการได้ด้วย “ทักษะ และ ประสบการณ์” ของแต่ละคน จนเห็นเป็นความชำนาญของคนๆ นั้น และ สร้างโอกาสจากความชำนาญที่มีนั้นได้มากมาย… โดยเฉพาะความชำนาญบางอย่าง หรือ หลายอย่างที่สร้างคุณค่าได้ถึงขั้นกลายเป็นอาชีพ หรือ เป็นมืออาชีพด้านนั้นให้คนๆ นั้นได้ประโยชน์ตอบแทนมากน้อยตามความเหมาะสม
ประเด็นก็คือ… อะไรก็แล้วแต่ที่ไม่ใช่ภาระที่เกิดขึ้นเป็นประจำ รวมทั้ง “ปัญหาที่เกินทักษะและความชำนาญ” ของคนๆ หนึ่ง… โดยเฉพาะปัญหาที่เป็นอุปสรรค หรือ Barrier ที่ทำให้คนๆ หนึ่ง “วนเวียน” อยู่กับภาระที่ไม่สร้างคุณค่า หรือ มีคุณค่าน้อยเกินไปสำหรับตัวเองจนเห็น “ปัญหา และ อุปสรรคเพิ่มขึ้น ซับซ้อนขึ้น กระทั่งสะสางได้ยากขึ้นในเวลาต่อมา”
การพยายามหาทาง “จัดการกับอุปสรรค” จึงเป็นทางเดียวที่ทุกคนควรหาทางให้ตัวเองได้มีภาระ หรือ Task ที่สร้างคุณค่าได้เพิ่มขึ้นกว่าเดิม…
สิ่งที่น่าสนใจก็คือ อะไรก็ตามที่เป็นอุปสรรคของคนๆ หนึ่ง… โดยทั่วไปจะไม่มีทางใช้ทักษะ และ ประสบการณ์เท่าที่มี หรือ แม้แต่ทรัพยากรเท่าที่มี ไปจัดการอุปสรรคที่ว่านั้นให้ข้ามผ่านไปได้… นั่นแปลว่า การทำลายอุปสรรคต้องการทักษะ ประสบการณ์และทรัพยากรเพิ่มขึ้นจากเดิม… ซึ่งคนส่วนใหญ่รู้ และ คนส่วนใหญ่ก็ “มีปัญหา” การไม่มีทักษะ ไม่มีประสบการณ์ และ ขาดทรัพยากรเกินกว่าที่มีอยู่ จนข้ามผ่านอุปสรรคได้ยาก หรือ ไม่ได้เลยในบางอุปสรรค
คำถามคือ… ถ้าต้องการข้ามให้ผ่านอุปสรรคที่เป็นปัญหาต้องทำอย่างไร?
ประเด็นเป็นแบบนี้ครับ… อุปสรรคเป็นปัญหารูปแบบหนึ่ง ซึ่งยากเกินการจัดการขั้นปกติ… ตัวอย่างกรณีอุปสรรคของมนุษย์ที่บินไม่ได้เพราะไม่มีปีกเหมือนนก แต่พี่น้องตระกูลไรต์ หรือ The Wright Brothers กลับคิดเอาชนะอุปสรรคด้วยการออกแบบเครื่องบิน และ ทดสอบการบินจนประสบความสำเร็จ… ซึ่ง “การคิด” เพื่อเอาชนะอุปสรรค ถือเป็นโมเดลการจัดการอุปสรรคที่ดีที่สุดโมเดลเดียว ที่ทำให้โลกใบนี้กลายเป็นสมบัติของเผ่าพันธ์มนุษย์ในที่สุด
สิ่งที่น่าสนใจก็คือ… ผลผลิตจากความคิดของมนุษย์จากคนที่สามารถ “ทำลายอุปสรรค” ได้อย่างน่าตื่นตะลึงมากมายได้กลายเป็น “ภูมิปัญญา” ของมนุษยชาติ และ สร้างความก้าวหน้ารุ่งเรืองให้เผ่าพันธ์ จนไปพบอุปสรรคใหม่ๆ ให้มนุษย์ได้คิดหาทางจัดการอุปสรรคเหล่านั้นต่อไป…
ประเด็นจึงเป็นว่า… ทักษะ และ ประสบการณ์ที่เป็นภูมิปัญญา หรือ ความรู้ ซึ่งสำคัญต่อการเอาชนะอุปสรรคนั้นหาไม่ยาก… แต่ความคิด หรือ การคิดเพื่อเอาชนะอุปสรรค อันเป็นชุดความคิดในการแก้ปัญหาอย่างมีเป้าหมาย ที่มักจะมีทั้งความรู้ ข้อมูล และ แนวทางเป็นองค์ประกอบ… ซึ่งคนส่วนใหญ่เรียกว่าไอเดีย หรือ Ideas เพื่อเอาชนะปัญหาใหญ่ๆ ขั้นอุปสรรคนั้น… กลับกลายเป็นเรื่องยากสำหรับหลายๆ คนที่บอกได้แต่ว่า ปัญหาคืออะไร และ เป็นแบบไหน… แต่คิดไม่ออกว่าจะทำอย่างไร หรือ ไม่มีไอเดียอะไรจะไปจัดการให้หมดปัญหา หรือ หมดอุปสรรคที่ว่านั้นได้
สิ่งที่ยากที่สุดสำหรับคนส่วนใหญ่จึงกลายเป็นว่า… ไม่สามารถคิดจนประกอบกันเป็นไอเดียได้ง่ายๆ หรือ ได้บ่อยๆ หรือ ได้บ่อยเท่าที่ต้องการ แม้ในขณะที่ต้องเผชิญกับปัญหาอยู่… หลายกรณีจึงได้เห็นการนำไอเดียประหลาดๆ มาใช้กับปัญหาและอุปสรรคจนเกิดคำถามจากคนที่พบเห็นว่า “มันเอาอะไรคิด” ก็มีให้เห็นมากมาย…
ไอเดียจึงไม่ใช่เรื่องง่ายจนหลายคนยอมแพ้อุปสรรค และ หลีกเลี่ยงมากกว่าจะข้ามผ่านหรือเอาชนะ… ซึ่งการหลีกเลี่ยงก็ทำได้ง่ายๆ เพียงอ้าง “ข้อจำกัด หรือ อุปสรรค” ที่ขัดขวางการใช้ไอเดียกับปัญหาขั้นลงมือทำ… แค่นั้นเอง
ข้อเท็จจริงเรื่องการแก้ปัญหา และ ไอเดีย หรือ แนวคิดในการจัดการปัญหาส่วนใหญ่… อุปสรรคจึงไม่ใช่ประเด็นขาดไอเดีย หรือ คิดไม่ออกว่าจะทำยังไง แต่ทั้งหมดมักจะติดอยู่ที่… การกำจัดข้อจำกัดซึ่งเป็นอุปสรรคซ้อนอุปสรรคอยู่มากกว่า…
ตามนั้นเลยครับ!
References…
