BCG Matrix หรือ Boston Consulting Group’s Product Portfolio Matrix ถูกออกแบบมาเพื่อช่วยในการวางแผนเชิงกลยุทธ์ระยะยาว โดยเป็นหนึ่งในเครื่องมือหลักของบริษัทที่ปรึกษายักษ์ใหญ่อย่าง Boston Consulting Group ซึ่ง BCG Matrix ซึ่งถูกนำใช้เพื่อช่วยให้ลูกค้าของ Boston Consulting Group ได้ค้นพบ “ตัวแปรโอกาส” ในการเติบโตผ่านสินค้า และหรือ บริการที่ขับเคลื่อนธุรกิจอยู่ก่อนแล้ว โดย Boston Consulting Group จะเรียก Portfolio หรือ Portfolio Of Products ซึ่งจะถูกใช้เป็นพื้นฐานในการออกแผนกลยุทธ์ระยะยาว หรือ Long-Term Strategic Planning… และปัจจุบันถูกพูดถึงและได้รับความนิยมอย่างมากจากความเรียบง่าย และ การตีความที่ตรงไปตรงมาผ่านตาราง 2×2 ที่แปลว่ามีกลุ่มตัวแปรถูกแบ่งเป็น 4 กลุ่มเท่านั้นให้นำไปอ้างอิงการออกแบบแผนกลยุทธ์… ป
1. STAR หรือ กลุ่มดาวรุ่ง… ช่องบนซ้าย
เป็นกลุ่มผลิตภัณฑ์ที่มีอัตราการเจริญเติบโตสูง และ มีส่วนแบ่งการตลาดสูง… ผลิตภัณฑ์อยู่ในช่วงกำลังเติบโต มีความต้องการในตลาดมาก ควรรักษาตัวเองให้อยู่ในตลาดต่อไปให้นานที่สุด แน่นอนว่าเติบโตก็ดี ส่วนแบ่งก็เยอะ คู่เเข่งก็จะเข้ามาเรื่อยๆ
2. Cash Cow… ช่องล่างซ้าย
สินค้า หรือ บริการกลุ่มนี้จะมีส่วนแบ่งตลาดสูง แต่มีอัตราการเติบโตต่ำ… เป็นสินค้า หรือ บริการที่ยังคงได้กำไรสูงโดยที่ไม่ต้องทำอะไรมาก เข้าสู่จุดอิ่มตัว ไม่ต้องลงทุนอะไรเพิ่ม ทำให้อาจจะมีเงินลงทุนเหลือเพื่อที่จะหาน่านน้ำใหม่ๆ สินค้าใหม่ๆ
3. Question Marks… ช่องบนขวา
กลุ่มนี้เป็นสินค้าที่มีส่วนแบ่งตลาดต่ำ แต่เป็นตลาดที่มีอัตราการเติบโตสูง… ธุรกิจกำไรน้อย ทั้งๆ ที่มีโอกาส เป็นเพราะสินค้าที่เพิ่งจะเข้ามาในตลาดนี้ ที่เป็นตลาดใหม่ขององค์กร… ซึ่งถ้าวิเคราะห์แล้วว่าสินค้า หรือ บริการของเราอยู่ในกลุ่มนี้… ต้องจริงจังกับแผนกลยุทธ์ และ โอกาสที่จะพลิกให้สินค้า หรือ บริการของเราให้กลายเป็น STAR
4. Dogs… ช่องล่างขวา
สินค้าที่มีส่วนแบ่งตลาดต่ำ และ อัตราการเติบโตต่ำ… เป็นธุรกิจที่มีกำไรไม่มาก หรือ ขาดทุนจนต้องพิจารณาตัดทิ้ง หรือ เอาออกจากตลาด หรือ ปรับปรุงสินค้าบริการที่ด้อยศักยภาพนั้นโดยเร็ว
ส่วนวิธีทำก็ง่ายๆ เลยครับ… แบ่งไวท์บอร์ดเป็นตาราง 4 ช่อง 2×2 แล้วก็เอารายการสินค้า หรือ บริการเขียนลง Post-It Note… แล้วก็แปะลง BCG Matrix แล้วก็นั่งลงคุยกัน หาข้อมูลช่วยกัน อภิปรายไอเดียกัน… ต่อจากนั้นก็จะเห็นอะไรๆ ที่น่าสนใจเพิ่มขึ้นเองครับ!
References…
