การทำอาหารตั้งแต่ระดับครัวเรือนไปจนถึงระดับอุตสาหกรรมอาหารขนาดใหญ่ ซึ่งไม่ว่าจะอย่างไรก็จำเป็นต้องใช้เครื่องปรุงรสแบบต่างๆ ที่จำเป็นกับเมนูอาหาร ซึ่งตลาดเครื่องปรุงรสที่เห็นเป็นข้อมูลในระดับต่างๆ ถือว่าเป็นตลาดขนาดใหญ่ และ มีมิติทางธุรกิจมากมายที่ซ่อนโอกาสและความท้าทายเอาไว้
ข้อมูลจากอธิบดีกรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ คุณสมเด็จ สุสมบูรณ์ ได้เคยพูดถึงตลาดเครื่องปรุงรสในจีนที่เติบโตขึ้นในระหว่างที่มีการ Lock Down ครั้งใหญ่ในประเทศจีนช่วงไตรมาสสองของปี 2020 ว่า… ไทยส่งออกเครื่องปรุงรสไปจีนในไตรมาสแรกของปี 2020 มากถึง 207.64 ล้านดอลลาร์สหรัฐ เพิ่มขึ้น 12.05% ทีเดียว และ มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นมากในไตรมาสสองที่ใกล้จะปิดตัวเลขลง
อย่างไรก็ตาม… ข้อมูลจากสถาบันอาหารพบแนวโน้มตลาดเครื่องปรุงรสในประเทศ มีอัตราการเติบโตที่ชะลอตัวในปี 2018 จากภาวะเศรษฐกิจซบเซาต่อเนื่องมาถึงปี 2020 ที่ได้รับผลกระทบจากวิกฤตโควิด ส่งผลให้ตลาดเครื่องปรุงรสเติบโตเพียงร้อยละ 3.3 ต่ำกว่าอดีตที่ผ่านมา
มาตรการ Lock Down ทำให้ธุรกิจจำนวนมากต้องปิดกิจการชั่วคราว โดยเฉพาะธุรกิจ HORECA หรือ กลุ่มธุรกิจที่ประกอบไปด้วย Hotel, Restaurant, Café and Catering ซึ่งเป็นฐานลูกค้าที่สำคัญได้รับผลกระทบอย่างหนัก ในขณะที่ตลาดเครื่องปรุงรสในส่วนของธุรกิจบริการอาหาร หรือ Food Service โดยรวมก็ได้รับผลกระทบด้านลบไปด้วย
อย่างไรก็ตาม… ตลาดเครื่องปรุงรสในส่วนของครัวเรือนกลับขยายตัวสวนทาง เนื่องจากผู้บริโภคไม่สามารถออกไปรับประทานอาหารนอกบ้านได้ จึงหันมาทำอาหารในบ้านมากขึ้น นอกจากนี้ ราคาเครื่องปรุงรสปี พ.ศ. 2563 โดยเฉลี่ยปรับตัวสูงขึ้นราว 2%… มูลค่าของตลาดเครื่องปรุงรสโดยรวมจึงยังคงเติบโตได้ในปี พ.ศ. 2563 ด้วยมูลค่า 41,893 ล้านบาท เพิ่มขึ้นจากปี พ.ศ. 2559 ที่มูลค่า 35,354 ล้านบาท ด้วยอัตราขยายตัวเฉลี่ย 4.3% ต่อปี
ประเด็นที่น่าสนใจก็คือ… สถิติ Food Processing Ingredients Market 2020 to 2028 หรือ ขนาดของตลาดเครื่องปรุงรสอาหารแปรรูป จากเวบไซต์ Businesswire.com ระบุว่า… ตลาดเครื่องปรุงรสในธุรกิจแปรรูปอาหารในปี 2020 มีมูลค่าเท่ากับ 47,930 ล้านดอลลาร์สหรัฐ และ คาดว่าจะเติบโตเฉลี่ยราว 5.8% ต่อปีไปจนถึงปี 2028 ซึ่งคาดว่าจะมีมูลค่า 75,560 ล้านดอลลาร์สหรัฐทีเดียว
ข้อมูลนี้บอกแนวโน้มหยาบๆ ในเบื้องต้นโดยไม่ต้องวิเคราะห์อะไรสองประเด็นคือ… อาหารแปรรูปมีแนวโน้มเติบโตชัดเจนจากคาดการณ์การเติบโตของเครื่องปรุงรส… และ ตลาดเครื่องปรุงรสก็จะโตชัดเจนพอที่จะมีช่องว่างสำหรับรายใหม่ที่ต้องการ “ปรับธุรกิจ” เข้าสู่อุตสาหกรรมเครื่องปรุงรส ซึ่งสามารถต่อยอดจากธุรกิจบริการอาหารที่ได้รับผลกระทบจากวิกฤตโควิด รวมทั้งท่านที่กำลังมองหาโมเดลธุรกิจที่น่าสนใจในกลุ่มอาหารด้วย
กรณีของ Bar-B-Q Plaza กับโมเดลซอสปิ้งย่าง หรือ น้ำจิ้มบาร์บิกอน ซึ่งกลายเป็นโมเดลรายได้ใหม่ที่น่าสนใจที่สุดโมเดลหนึ่งที่กลายเป็นกรณีศึกษาการปรับตัวธุรกิจที่อีกหนึ่งโมเดลไปแล้วนั้น… ผมมองว่า SMEs ร้านอาหารก็สามารถใช้โมเดลเดียวกันนี้ในการปรับตัวได้เช่นกัน โดยมองหาความโดดเด่นเล็กๆ จากหลังครัวที่มีคุณค่าต่อธุรกิจมายาวนานนั่นเอง
References…