การจะเป็นองค์กรขึ้นมาขับเคลื่อนภาระงานใหญ่ๆ ที่ต้องใช้คนมีความสามารถจำนวนมากมาช่วยกันขับเคลื่อนองค์กร จำเป็นจะต้องมีสายงานหลัก และ สายงานรองที่ทุกคนในองค์กรจะมีบทบาท หรือ Role ที่ต้องรับผิดชอบ… ซึ่งไม่ว่าจะอย่างไรก็จะมีสายงาน หรือ สายการบังคับบัญชา หรือ Hierarchy เป็นโครงสร้างการตัดสินใจและสั่งการ ซึ่งก็เป็นโครงสร้างการรายงานและร้องขอการตัดสินใจอยู่ในโครงสร้างเดียวกันนั้นเสมอ… และองค์กรที่มีโครงสร้างอันแข็งแกร่งจะประกอบไปด้วยสายงาน หรือ สายการบังคับบัญชาหลายกลุ่มงานถูกนำมาสานเป็นโครงสร้างองค์กรขึ้น โดยมีระบบงาน และ ระบบการสื่อสารภายในองค์กรเชื่อมโยงทุกสายงานในโครงสร้างเข้าด้วยกัน
ประเด็นก็คือ… องค์กรส่วนใหญ่ถูกตั้งขึ้นเพื่อขับเคลื่อนเป้าหมายเดียว และหรือ เป้าหมายแบบไม่ซับซ้อน ซึ่งโดยหลักใหญ่ๆ ก็จะแบ่งเป็นองค์กรเชิงพาณิชย์ หรือ องค์กรที่ตั้งขึ้นเพื่อแสวงหากำไรจากการค้าขาย… กับองค์กรที่ตั้งขึ้นโดยไม่หวังกำไรเพื่อขับเคลื่อนคุณค่าเชิงสาธารณะแบบต่างๆ ซึ่งแตกต่างจากองค์กรแสวงกำไรที่ขับเคลื่อนคุณค่าไปถึงกลุ่มลูกค้าผู้ยินดีจ่ายเงิน… แต่องค์กรยุคขับเคลื่อนความยั่งยืน คู่กับ เป้าหมายแรกของการก่อตั้งองค์กรขึ้น ทั้งที่หวังกำไร และ ไม่หวังกำไรอย่างในปัจจุบัน ซึ่งได้ทำให้ระบบงาน และ สายการบังคับบัญชามีความซับซ้อนขึ้นมาก และยังปะปนผสมผสานทั้งที่มาและที่ไปของส่วนต่างๆ ที่รวมกันเข้าเป็นองค์กร จนกลายเป็นองค์กรลูกผสม หรือ Hybrid Organization ในที่สุด
องค์กรลูกผสม หรือ Hybrid Organization เป็นองค์กรที่ขับเคลื่อนคุณค่าหลายรูปแบบ คู่กับ การดำเนินการตามตรรกะในระบบงานอันเป็นเป้าหมายหลัก ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นการผสมคุณค่าของเป้าหมายหลักขององค์กร กับ เป้าหมายสาธารณะ… ซึ่งจะได้เห็นการปนกันของค่านิยมที่ขัดแย้งกันภายใต้เงื่อนไขผ่อนปรน และ ประนีประนอมภายใต้การเคารพในหลักการที่ถูกต้อง และ ระเบียบกับกฏหมายอย่างตรงไปตรงมา
งานวิจัยตีพิมพ์ผ่าน Academy of Management Journal ในหัวข้อ Hybrid Arrangements as Strategic Alliances: Theoretical Issues in Organizational Combinations ของ Bryan Borys และ David Jemison อธิบายว่า… องค์กรลูกผสม หรือ Hybrid Organization เป็นการเกลี่ยระบบงานให้สอดคล้องกับพันธมิตรเชิงกลยุทธ์… หุ้นส่วนด้านการวิจัยและพัฒนา และ สัญญาร่วมทุน กับ สิทธิ์ในการใช้ทรัพยากรภายใต้พันธกรณีทุกรูปแบบ
ส่วนคำอธิบายเกี่ยวกับองค์กรลูกผสม หรือ Hybrid Organization ของ Prof.Dr. Oliver E. Williamson ซึ่งอธิบายผ่านคำว่า Hybrid Form ในกลไกเชิงเศรษฐศาสตร์ของต้นทุนการดำเนินงาน โดยมีต้นทุนในระบบงานที่ต้องใช้จ่ายในการประสานงานเพื่อเป้าหมายหลักขององค์กร กับ เป้าหมายสาธารณะ และหรือ เป้าหมายนอกองค์กรถูกขับเคลื่อนไปพร้อมกัน
อย่างไรก็ตาม… องค์กรลูกผสม หรือ Hybrid Organization ถือเป็นกลยุทธ์องค์กรที่ถูกออกแบบขึ้นเพื่อลดผลกระทบที่จะเกิดกับการดำเนินงาน และ ระบบงานหลัก ซึ่งในการดำเนินการในฐานะองค์กรลูกผสมก็มักจะเกิดความขัดแย้งขึ้นได้ง่ายในหลายๆ กรณี… ซึ่งเป็นความท้าทายใหม่ของการจัดการองค์ และ ท้าทายผู้มีส่วนได้ส่วนเสียอย่างมาก
รายละเอียดระดับฟังก์ชั่นองค์กร และ กิจกรรมการขับเคลื่อนในระบบงานแบต่างๆ ขอข้ามไปก่อนครับ… เพราะเป้าหมายของบทความตอนนี้เพียงแต่ต้องการเกริ่นถึงองค์กรลูกผสม หรือ Hybrid Organization ที่กำลังจะกลายเป็นรูปแบบโครงสร้างองค์กรยุคถัดไป ซึ่งเป้าหมายหลักขององค์กร กับ เป้าหมายสาธารณะจะเข้าไปอยู่ในวิสัยทัศน์ และ พันธกิจพร้อมๆ กันเป็นส่วนใหญ่… ไม่ว่าจะเข้ากัน หรือ ขัดกันก็หลีกและเลี่ยงได้ยากเหลือเกิน และ อย่าสับสนกับ Hybrid Workplace ด้วย!
References…