จงรัก #เพลงดังฟังประจำ

เพลงจงรักเป็นเพลงโปรดเพลงหนึ่งของผม ที่เปิดฟังประจำและยังเป็น “เพลงหากิน” เวลาโดนยัดไมค์ใส่มือให้ร้องเพลง… และเป็นเพลงไม่กี่เพลงที่ผมจำเนื้อร้องและท่อนฮุคได้ไม่ผิด แม้ไม่มีตัววิ่งคาราโอเกะช่วยชีวิตระหว่างร้อง

วันก่อนผมไล่ลบ Bookmarks ของ Browsers ทั้ง 3 ตัวที่ใช้ประจำก็ไปเจอ Bookmark จากเวบไซต์ Thai LA Newspaper ที่ผม Save URL งานเขียนของ ส. ท่าเกษม สุภาพสตรีนักเขียน ผู้เป็นสายเลือดเจ้าพระยารามราฆพ นาม พิสุทธิอาภรณ์ พึ่งบุญ ณ อยุธยา ซึ่งท่านเขียนคอลัมภ์คุยกันวันเสาร์ให้ Thai LA Newspaper และมีแฟนเป็นคนไทยในอเมริกา และคนไทยในเมืองไทยมากมายติดตามงานเขียนของท่าน

Bookmark Page นั้นเป็นเรื่องราวของเพลงจงรัก และครูเพลงผู้แต่งเนื้อร้องคือ ครูจงรัก จันทร์คณา ทายาทคนเล็กของ พรานบูรพ์ หรือ จวงจันทน์ จันทร์คณา ครูเพลงคนแรกผู้ปฏิรูปเพลงไทยประกอบละครร้อง จากท่วงทำนองเพลงไทยเดิมที่มีลูกเอื้อนและเออเอิงเอย ให้มีลักษณะสากลยิ่งขึ้น

ครูจงรัก จันทร์คณา แต่งเพลง “จงรัก” มอบให้ครูสง่า อารัมภีร โดยมี สุเทพ วงศ์กำแหง บันทึกเสียงเป็นคนแรก… แต่เพลงจงรัก กลับไม่มีโอกาสได้เปิดให้ชาวบ้านได้ฟังทางวิทยุ เพราะนายห้างแผ่นเสียงหลงไปเชียร์เพลงอื่น จนทั้งคนแต่งและคนร้องลืมเพลงจงรักไปแล้ว จนล่วงเลยมากว่า 11 ปี… เมื่อ ทิพย์วรรณ ปิ่นภิบาล ไปร้องเพลงที่เชียงใหม่ได้ยินคนเชียงใหม่ร้องและขอ เพราะเป็นเพลงดังของเชียงใหม่สมัยนั้น ทิพย์วรรณ ปิ่นภิบาล จึงติดต่อครูจงรัก จันทร์คณาเพื่อขอบันทึกเสียงเพลงจงรัก จนกลายเป็นที่รู้จักและกลายเป็นเพลงอมตะไปในที่สุด

ส่วนที่มาที่ไปของเพลงจงรัก… ส. ท่าเกษม อ้างอิงเรื่องเล่าจากเจ้าของฉายา หนุ่มกางเกงแพร หรือ อ้วน อรชร หรือ ทวีสิน สถิตย์รัตนชีวิน ผู้กว้างขวางในวงการบันเทิงและเวทีประกวดนางงามจักรวาล คอลัมนิสต์ชื่อดัง ผู้บริหารและบรรณาธิการผู้พิมพ์ผู้โฆษณา หนังสือพิมพ์ไทยโพสต์ผู้ล่วงลับ เขียนไว้วันที่ 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2554 ก่อนที่หนุ่มกางเกงแพรจะจากไปในปีต่อมา… อ้างอิงเรื่องเล่าจากครูจงรัก จันทร์คณา ถึงเพลงอมตะอย่างจงรักว่า…

ตอนนั้น ครูแจ๋วนั่งซื้อเพลงอยู่ บริษัท กมลสุโกศล ผมเป็นเพียงนักแต่งเพลงเล็กๆ อาศัยบารมีของพ่อพรานบูรพ์ จึงทำให้ได้รู้จักใครๆ ในวงการเพลงบ้าง… เหตุเกิดเมื่อครูแจ๋ว สง่า อารัมภีร ลงชื่อครูจงรักบนแผ่นเสียงผิดโดยเขียนเป็น จงรักษ์ มี ษ ฤๅษีการันต์

“ครูแจ๋วครับ ชื่อของผมที่ครูพิมพ์ลงในแผ่นเสียง มันผิดครับ ผมสังเกตมาหลายแผ่นแล้ว” ครูแจ๋วเงยหน้ามองผม หน้าบึ้งไม่ยิ้ม
“ผิดยังไง… จงรักแต่ง ครูก็ใส่ชื่อจงรักแต่งทุกครั้ง” ครูแจ๋วสวนกลับ
“แต่มันเขียนผิดนี่ครับ” ครูจงรักเสียงละห้อย
“เขียนยังไงผิด เขียนยังไงถูก” ครูแจ๋วย้อน
“คือว่า ชื่อของผม มันไม่มี ษ ฤาษี การันต์ อย่างที่ครูใส่” ครูจงรักอธิบาย
“แล้วใส่ ไม่ใส่ มันอ่านว่า จงรัก หรือเปล่าล่ะ” ครูแจ๋วกวนต่อ
“คือว่า… จงรัก ใส่ ษ.ฤาษี การันต์ มันแปลว่า แขกยาม ส่วน จงรัก ไม่มีอะไรพ่วงท้าย แปลว่า จงใจรัก ตั้งใจรัก ครับผม” ครูจงรักอธิบายอย่างนอบน้อม
“งั้นเอ็งไปแต่งเพลงมาซี ไอ้ความหมายของ จงรัก อะไรนั่นน่ะ” ครูแจ๋วท้าทาย

ครูจงรัก จันทร์คณา คิดไม่ถึงว่าการเอาชื่อตัวเองมาแต่งเพลงจะยากเย็น…  แม้จะได้ชื่อว่าเป็นเสือปืนไว สามารถไปเขียนเนื้อเพลงหน้าห้องอัดเสียงได้ แต่เพลงนี้ก็ทำเอาครูจงรักสมองตันขึ้นมาดื้อๆ เพราะถ้าเขียนไม่ดีจะเท่ากับนิยามชื่อตัวเองเละตามเนื้อเพลงไปด้วย

นักเขียนนักแต่งเพลงยุคที่ไม่มีร้านกาแฟให้ศิลปินมีมุมทำงาน… ต่างก็พึ่งร้านเหล้าแบบเขียนไปก๊งไปทั้งนั้น ได้ทั้งกำไรชีวิต ได้ทั้งกำแก้วและกรรมลงไส้จนแห้งก็มากมาย… ครูจงรักก็คงมีมุมในร้านเหล้าตามสมัย จึงไปหลบนั่งเค้นสมองเอางานออกไปส่งให้ได้

หูของครูจงรักก็ได้ยินเสียงของหนุ่มสาวนั่งพลอดรักกันอยู่โต๊ะหลัง จะหันไปมองก็กลัวเสียมารยาท จึงเงี่ยหูฟังเพื่อศึกษาชีวิตระหว่างคิดงานไม่ออกในที่สาธารณะ… ฝ่ายชายบอกว่ารักหญิงสาวตั้งแต่นาทีแรกที่พบ… ฝ่ายหญิงสาวถามว่า อดีตของเธอเป็นมาอย่างไรก็ไม่แคร์หรือ?… ฝ่ายชายบอกว่า อดีตผ่านไปแล้วเปลี่ยนแปลงไม่ได้ มาเริ่มนับหนึ่งใหม่ด้วยกันวันนี้… หญิงสาวถามอีกว่า จะรักไปนานแค่ไหน?… ฝ่ายชายบอกโดยไม่ลังเลว่า รักจนกว่าชีวิตจะหาไม่!

ครูจงรักรีบเช็กบิลจ่ายค่าเหล้า… กลับบ้านไปนั่งเขียนเนื้อเพลงจงรัก ใช้เวลาแค่ 20 นาทีเท่านั้น เนื้อเพลงหยดย้อยเป็นอมตะก็เสร็จเรียบร้อย

คนยุค Boomer กับ GenX น่าจะเคยได้ยินและฟังเพลงจงรักกันแทบทั้งหมด ถ้าท่านนิยมเพลงไทยสากล และเป็นพวกโรมานซ์หวานเรี่ยราดหน่อย…

ครูจงรัก จันทร์คณา จากไปด้วยวัย 78 ปีในวันที่ 28 พฤศจิกายน 2559 จากอาการติดเชื้อในกระแสเลือดที่ โรงพยาบาลจุฬารัตน์ 3 บางพลี สมุทรปราการครับ

อ้างอิง

http://www.thailanewspaper.com
ตำนานครูเพลง เพลงไทยสากล ลูกกรุง