K-SPA… เครื่องมือฟันฝ่าอุปสรรค

Alison Price เป็นนักจิตวิทยาและอาจารย์สบทบที่หลายมหาวิทยาลัยในสหรัฐอเมริกา เชิญไปบรรยายให้นักศึกษาสายธุรกิจและนวัตกรรมได้เปิดหูเปิดตาเรื่อง “ความสำเร็จ” ที่เธอนำข้อมูลจากการค้นคว้าวิจัย มาเปิดเผยและยืนยันว่า… ความสำเร็จล้มเหลวของคนๆ หนึ่งไม่ได้เกิดขึ้นได้แค่ชั่วข้ามคืน ซึ่งความสำเร็จล้มเหลวมีรูปแบบการสะสมชิ้นส่วนความสำเร็จ ต่อเนื่องตลอดช่วงวัยของการสะสมความรู้และประสบการณ์ และยังต้องสะสมเรียนรู้และพัฒนาทักษะประสบการณ์ไปตลอดชีวิต อย่างไม่มีทางหลีกเลี่ยงด้วยซ้ำในปัจจุบัน

โดยส่วนตัวผมชอบแนวคิดของ Steve Jobs ว่าด้วย Connecting The Dots ซึ่งแฟนพันธ์แท้ของ Steve Jobs จะทราบดีว่า… เขาอธิบายความสำคัญของจุดเล็กๆ ในจังหวะชีวิตคนๆ หนึ่ง ที่เรียนรู้สะสมทักษะประสบการณ์มากมายเหมือนสะสมจุดเล็กๆ เป็นทุนประดับปัญญาความสามารถเอาไว้… จนสามารถนำมาต่อใช้เป็นความคิดสร้างสรรค์มากมายได้เหมือนชิ้นส่วนของเล่น LEGO ที่คนมีชิ้นส่วนมาก ก็สามารถประกอบจินตนาการเป็นผลงานชิ้นใหญ่ๆ ให้ตัวเองได้

Steve Oakes และ Martin Griffin ผู้เขียนหนังสือ The Student Mindset: A 30-Item Toolkit For Anyone Learning Anything ได้ใช้แนวคิดคล้ายกันนี้ พัฒนาโมเดลความสำเร็จสำหรับนักเรียนหรือผู้เรียน ที่เข้าใจการสะสมทักษะประสบการณ์ ผ่านการศึกษาเรียนรู้เพื่อใช้สร้างชิ้นส่วนความสำเร็จชิ้นใหญ่ในอนาคต โดยตั้งชื่อโมเดลของพวกเขาว่า K-SPA Model อ้างอิงรายงานการศึกษาค้นคว้าเชิงจิตวิทยาของ Alison Price… โดย K-SPA แห่งความสำเร็จประกอบไปด้วย

1. K – Knowledge หรือ ภูมิรู้…  ถือเป็นสิ่งสำคัญที่เราต้องรู้ไว้ให้มาก หรือสะสมภูมิรู้ชิ้นต่างๆ ให้มากชิ้นที่สุดเท่าที่จะมากได้ เพื่อเอาไว้เลือกใช้จัดการกับอุปสรรคที่จะขัดขวางความสำเร็จ
   
2. S – Shopping หรือ เลือกใช้… โดยตัวเลือกที่เป็นทรัพยากรอันได้มาจากการเรียนรู้จนเกิดทักษะและประสบการณ์ที่หลากหลาย จะทำให้เจ้าตัวสามารถเลือกสรรเอาทักษะและประสบการณ์มาใช้แก้ไขข้ามผ่านอุปสรรคได้อย่างยอดเยี่ยม ตัวอย่างการเดินทางจากจุด A ไปจุด B ของคนที่ขี่จักรยานไม่เป็นและขับรถไม่ได้ ก็คงต้องเดินแม้ว่าจะมีจักรยานหรือรถยนต์จอดไว้ให้เลือกใช้
   
3. P – Practising หรือ การทบทวนฝึกหัด… การมีความรู้ระดับรู้มา เทียบกับการมีความรู้ระดับประยุกต์ใช้มาแล้วนับไม่ถ้วน… ก็คงไม่ต่างจากคนรู้สูตรอาหาร กับคนเคยเอาสูตรไปเข้าครัวทำกินชิมบ้างทิ้งบ้างมาแล้วจนได้สูตรที่มีแต่คนชม การนำความรู้ที่ได้เรียนรู้มาและรู้ว่าสำคัญ มาฝึกฝนต่อยอดจะทำให้สามารถข้ามผ่านอุปสรรคได้ดีกว่าอย่างแน่นอน
   
4. A – Action หรือ ต้องลงมือทำ… มีคนจำนวนมากที่เจออุปสรรคแล้วถอยหนีและไม่รู้สึกท้าทายพอที่จะหาทางข้ามผ่านไป ซึ่งการมีความรู้มีทักษะและประสบการณ์ แต่ไม่ใช้ในการแก้ไขปัญหาและข้ามผ่านอุปสรรค หรือหลีกเลี่ยงที่จะใช้ ไม่ว่าจะเพราะอะไรก็แล้วแต่… คุณค่าของความรู้และทักษะประสบการณ์ย่อมไม่เหลือค่าอะไร

สิ่งที่น่าสนใจก็คือ… K-SPA พูดถึงการ Break Down The Barrier หรือ การทำลายข้ามผ่านอุปสรรค 4 แบบ ซึ่งประกอบด้วย… รู้ เลือก ทบทวนฝึกฝน และ ทำ… เพื่อให้ความสำเร็จเกิดได้โดยไม่มีอะไรกั้นการเชื่อมต่อความสำเร็จชิ้นเล็กๆ ในปัจจุบัน กับ ความสำเร็จชิ้นใหญ่ที่ประกอบขึ้นจากชิ้นส่วนความสำเร็จมากมายที่สะสมมาในอดีต

ถึงตรงนี้หลายท่านคงทราบแล้วว่า… ความสำเร็จชิ้นเล็กๆ ที่สามารถสะสมให้ตัวเองได้ ต้องทำอย่างไร!!!

บทความชุด VESPA Mindset ถอดความจากหนังสือ The Student Mindset ตอนอื่นๆ ที่ท่านอาจจะสนใจครับ

1. Vespa Mindset
2. Students’ Vision and Attitude… จุดเริ่มต้นของ VESPA Model
3. 15 Possible Motivations… พลังงานขับเคลื่อนพฤติกรรมการเรียนรู้
4. 5 Roads of Vision Activity
5. The Roadmap of Vision for Student Mindset
6. Weekly Rule of Three… เมื่อความเพียรสำคัญต่อความสำเร็จ
7. Collecting and Shaping for VESPA Mindset… รวบรวมและเรียบเรียง
8. Mapping New Territory for VESPA Mindset แผนที่การเรียนรู้สิ่งใหม่
9. Knowledge Organizer for VESPA Mindset
10. Creativity Organizer for VESPA Mindset
11. Enjoy–Understanding Metrix… เครื่องมือประเมินกิจกรรมการเรียนการสอน
12. Types of Attention… ระดับความสนใจใฝ่เรียน
13. Flow for VESPA Mindset… เมื่อผู้เรียนก็ต้องการจดจ่อดำดิ่งกับการเรียน
14. Feedback for VESPA Mindset… เมื่อผู้สอนต้องฟังผู้เรียนให้มาก
15. Information Overwhelm and VESPA Mindset… เมื่อข้อมูลหลากล้น
16. Adapting Testing and Performing… ปรับเปลี่ยน ลองเรียนและลุยเลย
17. Information + Experience = Knowledge… สูตรเรียนเก่งแบบ VESPA Mindset
18. Independent Effort Activity Design… ออกแบบกิจกรรมที่ต้องพากเพียรเรียนรู้และฝึกฝน

Reference…

• http://www.alisonpricepsychologist.com 
• Credit Image: Getty