ความพิถีพิถัน หรือ Conscientiousness ถือเป็นลักษณะบุคลิกภาพที่บุคคลแสดงออกถึงความใส่ใจ ละเอียดลออ ระมัดระวัง และ รอบคอบ ในการคิด ทำ และ ปฏิสัมพันธ์ทั้งกับความคิดจิตใจตน และ ผู้อื่น… ซึ่งคนที่มีความพิถีพิถันจะแสดงให้เห็นถึง “ความตั้งใจดีโดยพื้นนิสัยเดิม” ที่แสดงออกถึงความต้องการที่จะทำอะไรให้ดี พิถีพิถันกับรายละเอียด เป็นระบบระเบียบ และ ผลิตผลลัพธ์ได้ดีกว่า และ มีประสิทธิภาพกว่าคนขาดความพิถีพิถัน มักง่าย และ ใส่ใจเงื่อนไขแวดล้อมอื่นๆ ที่ไกลจากความเห็นแก่ตัวได้ไม่มาก
คนพิถีพิถันโดยทั่วไปจะเป็นมีวินัยสูง ตรงเวลา ทำตามหน้าที่ และ เกาะติดเงื่อนไข กับ เป้าหมายอย่างตรงไปตรงมา ซึ่งจะแตกต่างจากคนเรื่องมาก และ คนจู้จี้ที่จุกจิกพิถีพิถันกับ “ผลประโยชน์ของตนเอง” มากกว่า “ความรับผิดชอบ” ที่ตนเองต้องใส่ใจกับผลลัพธ์ให้ออกมาดี… ซึ่งในทฤษฎี Big Five Personality Traits ได้ยกให้บุคลิกภาพพิถีพิถัน หรือ Conscientiousness เป็นหนึ่งในลักษณะบุคลิกภาพใหญ่ 5 แบบที่สร้างนิสัยตัวตนของคนๆ หนึ่งขึ้นมาว่าจะเป็นคนแบบไหน
ส่วนคนที่มีความพิถีพิถันต่ำ หรือ Low Conscientiousness ซึ่งจะเห็นได้ชัดว่ามักง่าย ไม่มีระเบียบ ขาดความตั้งใจที่จะทำอะไรเพื่อผู้อื่น หรือ ทำอะไรที่ตนไม่ได้ประโยชน์โดยตรงในขณะนั้น รวมทั้งพฤติกรรมบ่ายเบี่ยง ปัดสวะ ทำงานขั้นต่ำพอพ้นตัว เกี่ยงงาน เรื่องมากกับส่วนแบ่งและความรับผิดชอบ ผิดนัด ไม่ตรงเวลา และ สรรหาข้ออ้างเพื่อแก้ตัวได้ทุกเรื่องแม้แต่เรื่องที่ไม่จำเป็นต้องแก้ตัวก็ตาม
ข้อมูลที่เรียบเรียงโดยคุณ Naphatsawan Sitthitham ซึ่งเผยแพร่ผ่านบล็อก Missiontothemoon.Co ได้อ้างกรณีศึกษาของ Professor Brent W. Roberts จาก University of Illinois at Urbana–Champaign ที่พูดถึงมนุษย์เลื่อนเปื้อนที่ชอบ “นัดไม่เป็นนัด” ทั้งแบบมาสายเป็นชั่วโมงๆ และ แบบที่ชอบยกเลิกนัดกระทันหัน หรือ เทนัดเฉยๆ โดยไม่สนว่าอีกฝ่ายที่นัดไว้จะรู้สึก และ เสียหายอะไรบ้าง
ที่จะบอกก็คือ… การเป็นคนมักง่าย และ ปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่นโดยไม่ใส่ใจแบบคนคิดน้อย เห็นแก่ตัวเองจนมีข้อแก้ตัวดีๆ ที่มีแต่ตัวเองที่ยังชมตัวเอง พิถีพิถันต่ำ และ บ่ายเบี่ยงเกี่ยงขอ เพื่อให้คนอื่นลำบากแทนตัวเองบ่อยครั้ง… นานวันเข้าย่อมกลายเป็นคนมีบุคลิกภาพ Low Conscientiousness หรือ ความพิถีพิถันต่ำ จนกลายเป็นคนมักง่ายเห็นแก่ตัวในที่สุด
References…
