อารมณ์แปรปรวน หรือ ภาวะอารมณ์เปลี่ยนแปลงเร็วจากขั้วอารมณ์หนึ่งข้ามไปอีกขั้วอารมณ์หนึ่ง ซึ่งถูกเปรียบเปรยว่าเป็นอารมณ์แบบรถไฟเหาะสวนสนุก โดยจะเห็นอารมณ์ร่าเริงสุขสุดอยู่เพียงชั่วครู่ ก็อาจจะเห็นร้องไห้ฟูมฟายในอีกไม่กี่นาที่ต่อมา หรือไม่ก็โกรธเกรี้ยว หรือไม่ก็หดหู่ซึมเศร้าให้เห็น… ซึ่งอาจจะเกิดเป็นครั้งคราวโดยธรรมชาติของสิ่งเร้า หรือหนักหน่อยก็อาจจะเพราะเจ็บป่วย หรือ เกิดความเปลี่ยนแปลงภายในร่างกาย รวมทั้งโรคจิตเวชบางชนิด เช่น โรคไบโพลาร์ หรือ Bipolar Disorder… โรคจิตอารมณ์ หรือ Schizoaffective Disorder เป็นต้น… นอกจากนี้ ยังมักเป็นอาการที่พบได้ในกลุ่มคนวัยทอง และ สตรีวัยหมดประจำเดือน… ซึ่งข้อมูลจากเวบไซต์พบแพทย์ชี้ว่า หากเกิดอารมณ์แปรปรวนนั้นขึ้นเพียงเล็กน้อย ก็ไม่ถือว่าเป็นอันตราย แต่ถ้าแปรปรวนอย่างสุดขั้วจนกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน หรือ กระทบต่อความสัมพันธ์กับคนรอบข้าง อาจเป็นความผิดปกติที่ต้องไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัย
ในเด็กเล็กวัยเตาะแตะ… เด็กเล็กมักจะแสดงอาการอารมณ์เสีย และ แสดงอารมณ์ฉุนเฉียวขณะที่พวกเขาเรียนรู้ที่จะควบคุมอารมณ์ของตนเอง… โดยการเปลี่ยนแปลงเหล่านี้จะถือเป็นเรื่องปกติของพัฒนาการทางอารมณ์ แต่อารมณ์แปรปรวนในเด็กก็อาจจะมีนัยสำคัญของความผิดปกติทางสุขภาพจิต รวมทั้งความบกพร่องทางการเรียนรู้ หรือแม้แต่ความเจ็บป่วยทางร่างกายได้ด้วย… เมื่อเด็กโตขึ้น อารมณ์แปรปรวนจะยังคงเป็นส่วนหนึ่งของพัฒนาการตามปกติ กระทั่งเข้าสู่วัยรุ่น ซึ่งมีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนที่ส่งผลถึงการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ โดยมีแนวโน้มที่จะเกิดอารมณ์แปรปรวนแบบธรรมชาติสูงที่สุดในช่วงวัยรุ่น ก่อนจะค่อยๆ คงที่เมื่อเข้าสู่วัยหนุ่มสาว
ส่วนอารมณ์แปรปรวนที่ไม่เข้าข่ายเกิดขึ้นตามวัยอย่างที่ถูกกล่าวถึงในข้างต้น… โดยทั่วไปจะต้องมีสาเหตุมาจากปัจจัยอื่นๆ ที่ต้องรีบจัดการให้เกิดผลกระทบต่ออารมณ์ให้หมดไปโดยเร็ว หรืออย่างน้อยก็ต้องจัดการปัจจัยสาเหตุให้เหลือผลกระทบน้อยที่สุด… โดยการไปพบแพทย์ หรือ นักจิตวิทยาให้ช่วยซักประวัติ–คัดกรองสาเหตุ และ หาทางช่วยเหลือจัดการ… ซึ่งคนที่มีอารมณ์แปรปรวนขึ้นลงจนตัวเอง และ คนใกล้ชิดเดือดร้อน หรือ ได้รับผลกระทบทุกคนควรไปพบแพทย์!
References…
