การแสดงบทบาทผู้นำในทีม หรือ ในองค์กรเพื่อมุ่งเป้าการบรรลุวัตถุประสงค์ระดับกลุ่มและระดับองค์กรนั้น ส่วนสำคัญในโครงสร้างทีมที่มีผลโดยตรงกับความสำเร็จอย่างสำคัญและขาดไม่ได้ก็คือ หัวหน้า หรือ ผู้นำ… แต่ก็มีไม่น้อยที่ความล้มเหลวเละเทะผิดแผนและพลาดเป้าเกิดมาจากหัวหน้า หรือ ผู้นำนั่นเอง… โดยเฉพาะผู้นำที่เอาตัวเองเป็นศูนย์กลางด้วยความเชื่อมั่นว่าตนเองโดดเด่นกว่าคนอื่นๆ ในทีมทั้งหมด… โดยมีเส้นบางๆ แบ่งความหลงตัวเองจากความเก่งกาจสามารถที่เป็นจริง กับ ความดื้อรั้นหมกมุ่นโดยไม่ยืดหยุ่นต่อสถานการณ์ที่เป็นจริง อันเป็นแรงส่งให้ “ความหลงไหลในตัวเองของผู้นำ” ดำดิ่งเข้าหาความล้มเหลวเละเทะผิดแผนและพลาดเป้าได้อย่างง่ายดาย
Michael Maccoby นักจิตวิทยาผู้เชี่ยวชาญด้านภาวะผู้นำชาวอเมริกันผู้เขียนหนังสือ The Productive Narcissist และ ยังเป็นผู้เขียนบทความเรื่อง Narcissistic Leaders: the Incredible Pros, the Inevitable Cons ได้กล่าวถึงด้านดีของ Narcissistic Leader ว่า… ผู้นำกลุ่มนี้มีด้านบวกอันทรงพลัง และ มีด้านลบ หรือ ด้านมืดให้ “ตัวเองและลูกทีม” ต้องผจญความเสี่ยงแปลกๆ อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้… Michael Maccoby ยกตัวอย่างกรณีของ Bill Gates แห่ง MicroSoft… Andrew Grove แห่ง Intel รวมทั้ง Jeff Bezos แห่ง Amazon ถือเป็นผู้นำแบบ Narcissistic Leader กลุ่มที่ “ไม่หมกมุ่นอยู่แต่กับตัวเองจนไม่ยืดหยุ่นให้ทีม” เหมือนๆ กัน… ซึ่ง Narcissistic Leader กลุ่มนี้จะเป็นบุคคลที่มีความสามารถโดดเด่น และ เป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลงเสมอ
หนังสือ Narcissism: Behind the Mask ของ David Thomas ได้แบ่งภาวะผู้นำที่มีลักษณะเข้าเกณฑ์ Narcissists เอาไว้ 4 ประเภทคือ
- Authoritarian with Task Oriented Decision Making หรือ ใช้การตัดสินใจแบบเผด็จการอิงภาระกิจ หรือ ตัดสินใจคนเดียวไปตามเนื้องาน
- Democratic with Task Oriented Decision Making หรือ ใช้การตัดสินใจแบบประชาธิปไตย หรือ ฟังความเห็นจากผู้อื่นประกอบการตัดสินใจอิงภาระกิจ
- Authoritarian with Emotional Decision Making หรือ ใช้อารมณ์แบบเผด็จการในการตัดสินใจ หรือ สงวนสิทธิ์การตัดสินใจตามอารมณ์ตนแต่ผู้เดียว
- Democratic with Emotional Decision Making หรือ ใช้อารมณ์แบบประชาธิปไตยในการตัดสินใจ
อย่างไรก็ตาม… ผู้นำ และ ภาวะผู้นำแบบ Narcissism ที่อยู่ในตำแหน่งผู้นำระดับสูงอย่าง C Level ในองค์กรนั้น… ส่วนมากแล้วมักจะถูกสนองบทบาทจากคนในองค์กรให้กลายเป็น Narcissistic Leader โดยธรรมชาติเป็นส่วนใหญ่ ซึ่งถ้าตัวผู้นำวางบทบาทตนเองเลยเส้น “ดื้อรั้นหมกมุ่นอยู่แต่กับตนเอง” อย่างเดียวเมื่อไหร่ โอกาสที่จะดำดิ่งเข้าหาความล้มเหลวเละเทะผิดแผนและพลาดเป้า… ทั้งที่เห็นผลลัพทธ์ชัดเจน และ ไม่เห็นหรือไม่เข้าใจว่าได้เกิดล้มเหลวเละเทะไปแล้ว… ได้เสมอ!!!
บทความจาก Brian Mohr ผู้ร่วมก่อตั้งแพลตฟอร์มจ้างงานผู้บริหารระดับสูงชื่อ Y Scouts ได้ระบุถึงบุคลิก Narcissistic Leader ที่มีความเสี่ยงเอาไว้ 10 แบบคือ
- Lead with Vision หรือ นำด้วยวิสัยทัศน์… โดยเฉพาะวิสัยทัศน์ที่น่าตื่นตาตื่นใจใหญ่โตอลังการ
- Desire to be Admired หรือ ปราถนาคำเยินยอชื่นชม…
- Unable to take Criticism หรือ ไม่ยอมรับการวิพากษ์วิจารณ์… โดยเฉพาะการวิพากษ์วิจารณ์ในทางตำหนิติติง
- Inability to Listen หรือ เป็นผู้ฟังที่ห่วย…
- Unhealthy Relationships หรือ สร้างสายสัมพันธ์ได้ไม่ดี
- Negative Consistency หรือ ไม่มีความสม่ำเสมอ… กลับไปกลับมา รวมทั้งเปลี่ยนแปลงการตัดสินใจของตัวเองและผู้อื่นตามอำเภอใจ
- Empire Building หรือ สร้างอาณาจักรโดยยกตนให้ยิ่งใหญ่ หรือ ดูยิ่งใหญ่
- Lack of Empathy หรือ ขาดความใส่ใจผู้อื่น… ทั้งโดยเจตนและโดยนิสัย
- Ambitious and Fiercely Competitive หรือ ทะเยอทะยานและชอบการแข่งขันอย่างดุเดือด
- Not Good with Mentoring หรือ เป็นพี่เลี้ยง หรือ เป็นโค้ชได้ไม่ดี… เพราะชอบสั่ง และ สอนสั่ง… หรือแม้แต่ไม่บอกล่าวสั่งสอนอะไรใครเลย
ประมาณนี้ครับ!
References…
