นวัตกรรมอาหารในมิติของอาหารที่ถูกผลิตขึ้นเพื่อทดแทนอาหารแบบดั้งเดิมที่มนุษย์รู้จักและเคยกินกันมา ซึ่งเป็นอาหารที่มนุษย์ยุคดึกดำบรรพ์เคยหาได้ในธรรมชาติ และ มนุษย์ยุคต่อๆ มาต้องเพาะหรือเลี้ยงเพิ่มเติมขึ้น เพื่อทดแทนวัตถุดิบอาหารจากธรรมชาติที่ร่อยหรอหมดไปจากธรรมชาติ ในขณะที่ประชากรมนุษย์กลับเพิ่มขึ้นมากมาย… แต่การเพาะเลี้ยงก็ยังไม่มากพอจนเห็นมีปัญหาการขาดแคลนอาหารในหลายพื้นที่ทั่วโลก
การพัฒนาอาหาร และ พัฒนาวัตถุดิบผลิตอาหารแบบใหม่จึงเป็นความท้าทายทางนวัตกรรมมาตลอด ซึ่งเทคโนโลยีและนวัตกรรมด้านอาหารต้องคิดไกลกว่าการผลิตและแปรรูปแบบเดิม ซึ่งชัดเจนแล้วว่าไม่พอกินพอใช้ และยังมีปัญหากับ “ศักยภาพสนับสนุนภารกิจและเป้าหมายใหม่ของมนุษยชาติที่ต่างออกไปจากเดิม… การพูดถึง Novel Food ตลอดหลายปีที่ผ่านมาจึงเป็นกลายเป็นประเด็นยุทธศาสตร์สำคัญ
Novel Food หรือ อาหารแบบใหม่ ซึ่งนิยามกันไว้ว่า… เป็นอาหาร หรือ เป็นส่วนประกอบของอาหาร ที่ปรากฏหลักฐานทางวิชาการถึงประวัติการบริโภคเป็นอาหารน้อยกว่า 15 ปี… หรือ วัตถุดิบอาหาร หรือ ส่วนประกอบของอาหาร อันได้จากกระบวนการผลิตที่มิใช่กระบวนการผลิตโดยทั่วไปของอาหารชนิดนั้น… รวมทั้งวัตถุดิบอาหาร หรือ ส่วนประกอบของอาหาร มีองค์ประกอบ และ โครงสร้าง รวมทั้งรูปแบบของอาหาร ได้เปลี่ยนแปลงแตกต่างไปจากเดิมอย่างมีนัยยะสำคัญ โดยเฉพาะ “ผลต่อคุณค่าทางโภชนาการ และ กระบวนการทางเคมีภายในร่างกายของสิ่งมีชีวิต และ กลไกการดูดซึมเข้าร่างกาย หรือ Metabolism
ส่วนนิยามในสหภาพยุโรป หรือ EU ระบุว่า… Novel Food เป็นอาหารเพื่อการบริโภคของมนุษย์ที่ “ไม่เคยมีการบริโภคในสหภาพยุโรป” ก่อนวันที่ 15 พฤษภาคม ปี 1997 ประกอบด้วย
- อาหารที่สกัด/พัฒนาด้วยนวัตกรรมใหม่
- อาหารที่ผลิตจากแหล่งโภชนาการใหม่
- อาหารที่ผลิตจากกรรมวิธีรูปแบบใหม่
- อาหารแบบดั้งเดิมที่มีการบริโภคโดยทั่วไปนอกกลุ่ม EU
ในขณะที่ Australia ให้นิยาม Novel Food ไว้ว่า… เป็นอาหารที่ไม่ใช่อาหารท้องถิ่น หรือ Non-traditional Food ซึ่งต้องได้รับการพิจารณาให้ประเมินด้านสาธารณสุขและความปลอดภัย ดังนี้คือ
- ความเป็นไปได้ในการเกิดผลข้างเคียงต่อมนุษย์ หรือ Potential for adverse effects in humans
- ส่วนประกอบหรือโครงสร้างของอาหาร หรือ Composition or structure of the food
- กระบวนการในการเตรียมอาหาร หรือ Process by which the food has been prepared
- แหล่งที่มา หรือ Source from which it is derived
- รูปแบบและปริมาณการบริโภค หรือ Patterns and levels of consumption of the food
- ข้อมูลอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
ส่วนสหรัฐอเมริกา ได้กำหนดขอบเขตการเป็น Novel Food เอาไว้ภายใต้บทบัญญัติ Code of Federal Regulations Title 21 ของ US FDA และ ต้องไม่มีสารต้องห้ามในกลุ่ม GRAS หรือ Generally Recognized As Safe…
ราละเอียดปลีกย่อยขอข้ามครับ… เพราะที่ต้องการพูดถึงจริงๆ คือโอกาสในการพัฒนานวัตกรรมอาหารเพื่อการส่งออก ซึ่งท้าทายห่วงโซ่การเตรียมวัตถุดิบ และ การแปรรูปสินค้าอาหาร ซึ่งร่างกายมนุษย์ต้องการพลังงานจากสิ่งที่ “กินเข้าไป” รวมทั้งวิธิการให้พลังงานกับร่างกายด้วยเทคนิคทางการแพทย์ซึ่งยังมีข้อจำกัดมากมายเป็นปัญหารอจัดการด้วยแนวคิดและนวัตกรรมใหม่ ซึ่งโดยส่วนตัวเชื่อว่า… จะมีความต้องการของตลาดเพิ่มขึ้นอย่างก้าวกระโดดนับตั้งแต่ปี 2022 เป็นต้นไป
ส่วนข้อมูลระดับโมเดลนวัตกรรมของ Novel Food และ โมเดลธุรกิจ Nove Food สำหรับท่านที่อยู่ในอุตสาหกรรมอาหาร หรือ สนใจงานวิจัยเกี่ยวกับ Novel Food โดยตรง ทักทาง Line ID: dr.thum ครับ!
References…