วันๆ ท่านคุยกับตัวเองบ้างมั๊ยครับ?.. ผมเชื่อว่าทุกท่านมีคุยกับตัวเองมากทีเดียวในแต่ละวัน เพียงแต่ท่านได้ใส่ใจบทสนทนาจากตัวเองมากน้อยแค่ไหน?
การคุยกับตัวเอง หรือ Self-talk ส่วนใหญ่จะเป็นกระแสจากจิตใต้สำนึกของตัวเอง ซึ่งในนั้นจะมีความคิด ความเห็น ความเชื่อ ความสงสัย ทัศนคติและภูมิปัญญาที่สั่งสมติดตัวมา
ประเด็นก็คือ… การคุยกับตัวเองก็มีทั้งแง่บวกที่เป็นประโยชน์กับตัวเอง และมีทั้งแง่ลบที่แปลว่า… คำถามคำตอบที่ไหลอยู่ในการรับรู้ของตัวเองในขณะหนึ่งนั้น นอกจากจะไร้ประโยชน์กับตัวเองอย่างสิ้นเชิงแล้ว หลายครั้งยังชี้นำการตัดสินใจแง่ลบ จนสร้างผลกระทบด้านเลวร้ายต่อตัวเองได้อีกมาก
ข้อมูลเกี่ยวกับ Self-talk มากมายชี้ว่า… ประเด็นคุยกับตัวเองส่วนใหญ่จะขึ้นอยู่กับบุคลิกภาพส่วนตัวเป็นหลัก นั่นแปลว่า… ถ้าท่านเป็นคนอารมณ์ดี มองโลกในแง่ดี ท่านก็จะมีบทสนทนาดีๆ กับตัวเองเรื่อยๆ และในทำนองเดียวกัน ถ้าท่านมีทัศนคติเป็นลบต่อประเด็นต่างๆ ที่อยู่รอบตัวไม่มีเว้น ก็คงยากที่ท่านจะอ่อนโยนกับตัวเองจนมีบุคลิกขัดแย้งชัดเจนขนาดนั้น… การเป็นคนคิดดีคิดบวก มองเห็นมุมดีงามรอบตัวได้มาก จึงมีผลให้เกิดบทสนาที่สร้างสรรค์กับตัวเอง ซึ่งมีผลต่ออารมณ์และความเครียด…
เวบไซต์ Healthline.com ได้เปิดประเด็นเรื่องการพูดคุยกับตนเองเอาไว้อย่างน่าสนใจว่า… งานวิจัยทางจิตวิทยาคลีนิคมากมายชี้ให้เห็นประโยชน์ของการพูดคุยกับตัวเองในแง่บวก โดยเฉพาะมุมมองที่พูดถึงและคิดต่อตนเองที่เป็นบวก โดยจะเห็นได้ชัดจากการสัมภาษณ์นักกีฬาที่ประสบความสำเร็จ ที่พูดคุยกับตนเองระหว่างฝึกซ้อม จนกลายเป็นนักกีฬาที่มีขีดความสามารถเหนือกว่าคู่แข่ง… ประโยชน์ของการพูดดีๆ กับตัวเองจึงมีมากมายอย่างคาดไม่ถึง เช่น
- เพิ่มความสดใสให้ตัวเอง
- พึงใจในชีวิตตัวเองมากขึ้น
- ปรับปรุงระบบภูมิคุ้มกัน
- ลดอาการเจ็บปวด
- หัวใจและหลอดเลือดดีขึ้น
- ความเป็นอยู่ดีขึ้น
- ลดความเสี่ยงต่อการเสียชีวิต
- ความเครียดและความทุกข์ลดลง
อย่างไรก็ตาม… ประเด็นที่ยกตัวอย่างมาทั้งหมด ยังไม่มีหลักฐานเชิงประจักษ์ยืนยันอย่างชัดเจนว่า ทั้งหมดเกิดขึ้นได้จริงกับทุกคนที่คิดและพูดคุยกับตนเองเชิงบวกแค่ไหนอย่างไร… แต่ก็มีการตั้งข้อสังเกตว่า คนที่คิดบวกและพูดดีกับตัวเอง… อาจมีทักษะทางจิตวิทยาที่ช่วยให้ตัวเองสามารถแก้ปัญหาผ่านมุมคิดต่างๆ ได้ดีกว่า มีประสิทธิภาพในการรับมือกับความยากลำบากและความท้าทายต่างๆ ดีกว่า เข้าใจวิธีคิดเพื่อลดผลกระทบจากความเครียดและความวิตกกังวล จากมุมมองด้านบวกที่มาจากบุคลิกภาพได้ดีกว่านั่นเอง
ส่วนการพูดคุยในแง่ลบกับตัวเองส่วนใหญ่ ก็จะมีบทพูดซ้ำๆ ในแง่ลบให้ตัวเอง เช่น โทษตัวเองตลอดทุกเรื่องในชีวิต… มองเห็นและคิดได้แต่แง่ลบกับทุกอย่างรอบตัว… หวาดกลัว สงสัยมากกว่าจะพิสูจน์และหาเหตุผลที่ชัดเจนให้ตัวเอง… มองโลกขาวดำและตัดสินทุกอย่างด้วยเหตุผลและมุมมองเดียว
คำแนะนำก็คือ… วิธีคุยกับตัวเองในแง่บวกเป็นทักษะครับ เมื่อเป็นทักษะก็แปลว่าฝึกกันได้ ส่วนวิธีฝึกก็เริ่มต้นง่ายๆ ด้วยการคิดบวกให้มาก คิดลบให้น้อย… และฝึกถามทำไมกับความคิดด้านลบให้มาก เพื่อดึงเหตุผลมาถ่วงความคิดลบ… ระหว่างเราหาเหตุผลให้ความคิดลบนี่เอง ที่จะเกิดบทสนทนากับตัวเองเชิงสร้างสรรค์ และส่วนใหญ่จะตามความคิดด้านลบไปจนเห็นคำตอบหลายคำตอบกว่าที่เคยเป็นคำตอบเดียวของความคิดด้านลบ… และอย่าลืมหาคำตอบให้กับความคิดและความเชื่อด้านบวกด้วย เพราะความเชื่อด้านบวกในหลายประเด็นก็ไม่ได้น่าไว้ใจเช่นกัน… การให้เวลาพูดคุยกับตัวเองเพื่อถกเอาคำตอบแง่มุมต่างๆ ให้ตัวเองนี่เองที่จะสร้าง Positive Self-talk Skilled หรือ ทักษะพูดดีมีเหตุผลกับตัวเอง
ข้อเท็จจริงก็คือ… คงไม่มีใครชอบให้ใครมาพูดถึงตัวเองไม่ดีกันหรอกใช่มั๊ยครับ… ตัวเองจึงไม่ควรพูดแย่ๆ กับตัวเองด้วยเช่นกัน
References…
