เป็นที่ทราบกันทั่วไปในหมู่นักการศึกษาว่า… eLearning ยังมีแง่มุมอันอ่อนไหวท้าทาย ซึ่งนักทฤษฎีการศึกษาหลักๆ ของโลกทุกแนวคิด ก็ยังมีคำถามอีกหลายแง่มุมที่นักการศึกษารุ่นเรา และ รุ่นหลังยังเหลือการบ้านอีกมากที่ต้องแก้ไขจัดการให้ลุล่วง หรือไม่ก็หาทางพิสูจน์จนเป็นที่ประจักษ์ว่า หลายสิ่งหลายอย่างที่ประกอบกันเป็น eLearning ซึ่งพัฒนามาจาก Computer Based Instruction หรือ CBI นั้น… อาจจะต้องเอาขึ้นหิ้งไว้เล่าเป็นตำนานบางส่วน
ท่านกำลังอ่านบทความชุด… ทฤษฎีการศึกษาผู้ใหญ่ ซึ่งเรียบเรียงขึ้นเผยแพร่เป็นชุดความรู้แบบหลายตอน อ้างอิงหนังสือชื่อ The Adult Learner: The definitive classic in adult education and human resource development ของ Malcolm S. Knowles และคณะ… และตอนนี้เป็นประเด็น แนวทางการนำใช้ทฤษฎีการศึกษาผู้ใหญ่ ในแนวทางที่ 6 จาก 6 แนวทางหลัก… และยังอยู่กับเนื้อหาในหัวข้อ Effective Technology-Based Adult Learning ที่ทิ้งค้างไว้จากตอน สถานะและประสิทธิภาพของ CBI… ซึ่งจะว่าไปแล้ว ผมอาจเอื้อมเอาทฤษฎีใหญ่ระดับนี้มาตีความก็เพียงเพื่อจะดันมาสุดทางที่ CBI และ eLearning นี้เอง
ในหนังสือ The Adult Learner: The definitive classic in adult education and human resource development ของ Malcolm S. Knowles และคณะ… พาเรามาถึงท้ายบทที่ 18 ด้วยการสรุปความท้าทายของการเรียนรู้ทฎษฎีการศึกษา เชื่อมโยงกับเทคโนโลยีการเรียนการสอนด้วยคอมพิวเตอร์ จนได้ Theory of Effective Computer-based Instruction for Adults ซึ่ง Elwood F. Holton ทุ่มเทค้นคว้าวิจัยจนเป็นที่ยอมรับในระดับแถวหน้าของโลกเกี่ยวกับเทคโนโลยีการศึกษาแนวทางนี้…
ซึ่ง Elwood F. Holton ได้ข้อสรุปจากข้อเท็จจริง 9 ประการ ซึ่งมองเป็น “บทบัญญัติของการทำ CBI ก็ได้ หรือจะมองเป็นความท้าทายของออกแบบ CBI หรือ Computer Based Instruction Design ก็ได้…” แต่หลายฝ่าย… โดยเฉพาะ Elwood F. Holton เชื่อว่านี่เป็นคุณค่า Propositions ที่ระบุชัดเจนผ่านกรอบ ทฤษฎีการเรียนการสอนโดยใช้คอมพิวเตอร์ที่มีประสิทธิภาพสำหรับผู้ใหญ่ หรือ Theory of Effective Computer-based Instruction for Adults นั่นเอง
มาดูด้วยกันเลยว่ามีอะไรน่าสนใจบ้าง!!!
โจทย์คุณค่าที่ 1: ระดับของ Learner Self-directedness หรือการกำกับตนของผู้เรียน… จะสัมพันธ์ “กลับกัน” กับการสนับสนุนจากภายนอกที่ผู้เรียนต้องการต้องการ… แปลว่า ถ้าผู้เรียนมี Self-directedness ต่ำ จะต้องการ External Support เยอะ
โจทย์คุณค่าที่ 2: ระดับของ Learner Computer Self-efficacy หรือทักษะทางคอมพิวเตอร์ส่วนตนของผู้เรียน…
จะสัมพันธ์ “กลับกัน” กับการสนับสนุนจากภายนอกที่ผู้เรียนต้องการ… แปลว่า ถ้าผู้เรียนรู้ว่าทักษะคอมพิวเตอร์ตัวเองต่ำ จะต้องการ External Support หรือความช่วยเหลือมากขึ้น
โจทย์คุณค่าที่ 3: ระดับของ Learner Self-directedness หรือการกำกับตนของผู้เรียน… จะสัมพันธ์ “กลับกัน” กับองค์ประกอบการออกแบบ CBI ทั้งส่วนของ Instructional Control และ Instructional Support… แปลว่าถ้า CBI ออกแบบไม่เป็นมิตรต่อผู้เรียน หรือ ออกแบบกลไกช่วยเหลือสนับสนุนที่ไร้ประโยชน์ต่อผู้เรียน ซึ่งถือเป็น CBI ที่ออกแบบส่วนการเรียนรู้ได้แย่… จะใช้ได้แต่กลับผู้เรียนที่มี Self-directedness สูงเท่านั้น
โจทย์คุณค่าที่ 4: ระดับของ Learner Computer Self-efficacy หรือทักษะทางคอมพิวเตอร์ส่วนตนของผู้เรียน…
จะสัมพันธ์ “กลับกัน” กับองค์ประกอบการออกแบบ CBI ทั้งส่วนของ Instructional Control and Instructional Support… แปลว่า ถ้า CBI ออกแบบส่วนการเรียนรู้ได้แย่… จะใช้ได้แต่กลับผู้เรียนที่มี Computer Self-efficacy สูงเท่านั้น
โจทย์คุณค่าที่ 5: ระดับของ Learning Goal Level หรือ เป้าหมายการเรียนรู้ จะสัมพันธ์ “กลับกัน” กับส่วนของการออกแบบ Instructional Control และ Instructional Support… แปลว่า ถ้าตั้ง Learning Goal Level ไว้ซับซ้อนหรือเยอะเกินไป จะส่งผลให้การออกแบบหน่วนการเรียนการสอนและการสนับสนุนการเรียนการสอนทำได้ไม่ดี
โจทย์คุณค่าที่ 6: ระดับของ Learning Goal Level หรือ เป้าหมายการเรียนรู้ จะสัมพันธ์ในทางเดียวกันกับการ Instructional Strategy Design หรือ การออกแบบกลยุทธ์การเรียนการสอน… แปลว่า เป้าประสงค์การเรียนรู้ไปทางไหน การออกแบบกลยุทธ์การเรียนการสอนก็จะไปในแนวทางนั้น
โจทย์คุณค่าที่ 7: การออกแบบกลยุทธ์การเรียนการสอน หรือ Instructional Strategy Design ส่งผลโดยตรงต่อการออกแบบหน้าจอ หรือ Screen Design และ Practice Strategy หรือการออกแบบกลยุทธ์การฝึกฝนทดสอบ ในส่วนการออกแบบ CBI… แปลว่า ถ้าออกแบบกลยุทธ์การเรียนการสอนได้ดี ก็จะได้ Screen Design และแบบฝึกหัดหรือข้อสอบอย่างดีสอดคล้องกันไปด้วย
โจทย์คุณค่าที่ 8: ระดับของ External Support หรือ การสนับสนุนจากภายนอก จะสัมพันธ์ “กลับกัน” กับ Instructional Support และ Instructional Control ในส่วนการออกแบบ CBI… แปลว่า ระดับ External Support ที่เข้มข้นหรือมีมาก จำเป็นกับการออกแบบ Instructional Support และ Instructional Control มาไม่ดี
โจทย์คุณค่าที่ 9: ประสิทธิผลของ CBI หรือ The Effectiveness of CBI จะเพิ่มขึ้น เมื่อระดับของ Selfdirectedness, Computer Self-efficacy, Learning Goal Level และ External Support มีครบอยู่ในการออกแบบเดียวกัน… แปลว่าต้องมีครบๆ ครับ
