รูปแบบการจัดการทีมและองค์กรในฐานะผู้นำจะมีอยู่มากมายหลายรูปแบบ โดยเฉพาะรูปแบบของตัวเองของผู้นำส่วนใหญ่ที่เลือกใช้ภาวะผู้นำอย่างสอดคล้องต่อบริบทและสถานการณ์ ซึ่งมักจะเป็นรูปแบบภาวะการนำแบบประสมที่เดาทางได้ยาก และ ผู้นำที่ผ่านร้อนผ่านหนาวมามากก็มักจะใช้ภาวะผู้นำ และ รูปแบบการนำผสมกันหลายรูปแบบได้อย่างเรียบลื่นแบบที่เรียกว่า… ลูกล่อลูกชนแพรวพราวนั่นเอง
อย่างไรก็ตาม รูปแบบภาวะผู้นำส่วนใหญ่ที่สามารถขับเคลื่อนทีม และ องค์กรได้ดีมีผลงานเป็นความสำเร็จนั้น ส่วนใหญ่จะยังเป็นรูปแบบภาวะผู้นำที่สามารถ “ถือครองปัจจัยความสำเร็จ” ไว้กับตัวผู้นำ และหรือ การตัดสินใจขั้นสุดท้ายโดยผู้นำเสมอ… เว้นแต่จะเป็นผู้นำแบบถือครองตำแหน่งแต่ไม่แบกความรับผิดชอบในการตัดสินใจ และ โยนการตัดสินใจไปให้คนอื่นๆ โดยเรียกการ “รู้หลบเป็นปีก–รู้หลีกเป็นหาง–เกียร์ว่างเป็นปกติ” ว่า… รู้จักมอบหมายกระจายงาน
แต่องค์กรในยุคที่เทคโนโลยีมีบทบาทต่อความสำเร็จสูง และ สมาชิกทีมที่เป็นคนรุ่นใหม่ก็มักจะสำเร็จการศึกษามาพร้อมทักษะเฉพาะทางที่ค่อนข้างเป็นเลิศ… ผู้นำส่วนหนึ่งในยุคนี้จึงเลือกที่จะ “มอบหมายการตัดสินใจ” ไปให้สมาชิกทีมได้มีส่วนร่วมในการจัดการปัจจัยความสำเร็จได้ง่ายกว่าเดิม ในขณะที่ตัวผู้นำเองจะเปลี่ยนบทบาทไปเป็นโค้ช รวมทั้งการรับบทบาทเป็นผู้ช่วยเหลือทีมในแบบที่เรียกว่า Servant Leadership หรือ ภาวะผู้นำแบบผู้รับใช้
ในหนังสือ The Servant as Leader ของ Robert K. Greenleaf อธิบายคุณค่าของภาวะผู้นำแบบ Servant Leadership เอาไว้มากมาย ซึ่งเป็นแนวทางการจัดการรูปแบบหนึ่งที่ได้รับความสนใจอย่างมากในออสเตรเลีย… เพราะ Servant Leadership จะเป็นภาวะผู้นำที่คอยดูแล “ความต้องการของทีม ที่กำลังขับเคลื่อนวิสัยทัศน์ของตนอยู่” โดย Robert K. Greenleaf ได้วางกรอบภาวะผู้นำเอาไว้ 10 ประการเป็นคุณลักษณ์ของ Servant Leadership 10 ประการ ได้แก่
- Listening หรือ เป็นผู้ฟัง
- Empathy หรือ รู้จักเอาใจใส่
- Healing หรือ เป็นผู้เยียวยาอุปสรรคของทีม
- Self-Awareness หรือ ตระหนักรู้ในตนอย่างดีทั้งความรู้ความสามารถ พฤติกรรม และ อารมณ์
- Persuasion หรือ มีความสามารถในการโน้มน้าวชักชวน
- Conceptualization หรือ เป็นผู้มีหลักการ มีกรอบแนวคิด และ มีวิธีการหรือกระบวนการความสำเร็จที่หลากหลาย ประยุกต์ได้และใช้เป็น
- Foresight หรือ มองกาลไกล
- Stewardship หรือ เป็นผู้ดูแล หรือ รู้จักการดูแลและให้ความสำคัญกับคนอื่น
- Commitment To The Growth Of People หรือ ให้และรักษาพันธะที่จะส่งเสริมการเติบโตในอาชีพการงานรายได้ของเพื่อนร่วมงานและสมาชิกทีม
- Building Community หรือ สร้างสังคมเพื่อนร่วมงานให้อบอุ่น พึ่งพาและวางใจกันได้
หนังสือ The Servant as Leader ของ Robert K. Greenleaf ถูกเผยแพร่ในออสเตรเลียครั้งแรกในปี 1970 ซึ่งเป็นยุคสงครามเย็นที่หันไปทางไหนก็มักจะมีแต่ผู้นำเลือดเย็น และ เจ้าชีวิตคนใต้บังคับบัญชาเป็นส่วนใหญ่… หนังสือเล่มนี้จึงเป็นตำราการจัดการรุ่นแรกๆ ที่พูดถึงทักษะผู้นำ และ ภาวะผู้นำที่เต็มไปด้วย Softskills ที่หาได้ไม่ง่ายในยุคนั้น… แต่ภาวะผู้นำและทักษะการนำแบบนี้กำลังเป็นรูปแบบหลักของการจัดการทีม และ องค์กรยุคปัจจุบันอย่างสำคัญ
References…
