เรียนออนไลน์–สอนออนไลน์–สอบออนไลน์ ได้กลายเป็น New–Normal ในชีวิตจริงของแวดวงการศึกษาไปแล้วอย่างแท้จริง ซึ่งถ้าใครยังเชื่อและรอว่าโรงเรียนหรือสถานศึกษาคงจะกลับไปเหมือนเดิมอีก โดยส่วนตัวแนะนำให้คิดใหม่มานานหลายปีก่อนจะมีโควิดระบาดเสียอีก ซึ่งวิกฤตโควิดคราวนี้ทำให้รูปแบบ Onsite Learning ถูกกดดันให้ยุติแนวทางลง โดย “บีบบังคับ” ให้ระบบการศึกษาต้องหาทางอื่น ซึ่งก็เหลือทางเลือกเดียวคือ Online Learning… ซึ่งชัดเจนว่าไม่สามารถใช้รูปแบบ Onsite Learning มาใช้กับ Online Learning ได้เลย… เว้นแต่จะหลับหูหลับตายอมรับแบบมึนๆ และยกความบกพร่องให้เชื้อไวรัส หรือ นายกรัฐมนตรี กับ ผู้ว่าราชการจังหวัดในฐานะคนเซ็นคำสั่งปิดนั่นห้ามนี่ โดยไม่คิดจะปรับอะไรที่ตัวเอง
คำถามคือ… บริบทการทำ Effective Online Learning ที่สามารถลดอุปสรรคอันเป็นข้อจำกัด ตั้งแต่อินเตอร์เน็ตกระตุก และ ไม่มีมือถือหรือคอมพิวเตอร์ รวมทั้ง “ความขาดแคลนร้อยแปด” ที่หลายคนใช้ยืนยันความเชื่อที่ว่า Online Learning ยังไม่ใช่คำตอบ… ซึ่งผมยืนยันว่าเป็นทัศนคติที่ผิด เพราะเป็นความเชื่อจากวิธีคิดแบบยัดกล่องสี่เหลี่ยมลงไปในกระบอกทรงกลม… เพราะ Onsite Learning กับ Online Learning มันคนละบริบทกัน… และในฐานะคนทำ eLearning มานานยืนยันอีกครั้งหนึ่งว่า Online Learning หรือ eLearning ให้ตั้งต้นที่ระบบประเมินความรู้ หรือ การสอบวัดความรู้ในบริบทของ Online Learning ก่อนอื่น
Crystal Harper ในฐานะนักเทคโนโลยีการศึกษาผู้เชี่ยวชาญ eLearning & Instructional Design ได้เสนอแนะให้นำรูปแบบการวัดความรู้ หรือ Knowledge Assessment ที่ไม่ใช่การทดสอบแบบ Closed Book Examination ทั้งการสอบระหว่างหลักสูตร หรือ Formative Assessment และ การสอบประมวลความรู้ หรือ Summative Assessment แล้วทดแทนด้วย Open Book Examination และ Portfolios… โดยเสนอแนวทาง Summative Assessments สำหรับ eLearning ไว้ 3 แนวทางคือ
1. Make The Grading Rubric Available In Advance หรือ สร้างเกณฑ์การให้คะแนนก้าวหน้าเท่าทันบริบท eLearning… ซึ่งทำให้เกิด Online Learning แบบไม่พยายามแก้ไขอะไรมากเกินเปลี่ยนจากสอนหน้าชั้นมาสอนหน้ากล้อง และ เปลี่ยนจากสอบในชั้นมาเป็นสอบผ่านกล้อง แล้วออกกฏห้ามใส่หูฟังและห้ามทำปากขมุบขมิบระหว่างสอบ และ อะไรอีกมาก… ซึ่งทั้งหมดสามารถชดเชยด้วยการให้คะแนนในรูปแบบอื่นทดแทนน้ำหนักคะแนนจากการสอบ แบบที่คนคุมสอบก็รู้ว่ามันไม่เวิร์ค และ คนเข้าสอบก็คิดว่ามันอะไรกันนักหนา
2. Use A Wide Range Of Assessments หรือ ใช้รูปแบบการประเมินที่หลากหลาย… การวัดความรู้ กับ การให้คะแนนตามความรู้มีวิธี และ เครื่องมือที่หลากหลาย ไม่ต่างจากวิธีการถ่ายทอดความรู้ ซึ่งมีหลากหลายกว่าวิธีการสอนเป็นไหนๆ ซึ่งวิธีการ “ถ่ายทอดความรู้” จะนำไปสู่ความหลากหลายของวิธีการประเมินความรู้ให้เอง แต่จะยุ่งยากเล็กน้อยในการปรับบทบาทผู้สอน หรือ ครูไปเป็นฟาซ์ หรือ Facilitator แทน
3. Measure The Security On Objective Based Tests หรือ มีมาตรการที่รับประกันความเที่ยงธรรมของการทดสอบตามวัตถุประสงค์… ซึ่งการคงไว้ของการสอบวัดความรู้ที่หลายฝ่ายยืนยันว่ายังจำเป็นนั้น ต้องเพิ่มมาตรการ และ เครื่องมือกับวิธีการสอบให้เป็นมาตรฐาน ถึงขั้นรับประกันได้ว่า… คะแนนสอบออกมาเท่าไหร่ก็ถูกต้องชัดเจนว่าความรู้มีอยู่ในระดับนั้น เหมือนข้อสอบและระบบสอบของ TOEFL ที่ผู้คนและสถาบันทั่วโลกเชื่อมั่น… ท่านสามารถอ่านบทความเรื่อง Effective eLearning Assessments Design… ออกข้อสอบออนไลน์อย่างไรให้เข้าท่า ซึ่ง Reder เผยแพร่แนวทางการทำข้อสอบแบบ ETS หรือ Educational Testing Service ผู้ให้บริการสอบ TOEFL เอาไว้
อย่างไรก็ตาม… ในกรณีการประเมินความรู้ระหว่างหลักสูตร หรือ Formative Assessment ซึ่งในทางเทคนิคแล้ว… นักการศึกษาครูอาจารย์จะมีไว้เพื่อประเมินความรู้แบบสะสมคะแนน เพื่อใช้นับรวมกับการสอบวัดประมวลความรู้ หรือ Summative Assessment หรือ สอบปลายภาค… ซึ่งในบริบทของ Online Learning และ eLearning สามารถทดแทนด้วยรายงาน ซึ่งควรเป็นงานรายบุคคลเพื่อหลีกเลี่ยงการทำงานกลุ่ม ซึ่งจะวนกลับไปที่ปัญหาการทำงานร่วมกันออนไลน์ที่ครูและนักเรียนไทยใช้เป็นแต่ Video Conference กับ แชทและแชร์ไฟล์… แบบ 3G บ้าง 4G บ้างและติดๆ ดับๆ แต่ก็จะ Live คุยกันอยู่อย่างนั้น
นอกจากนั้นยังสามารถให้คะแนนงานนำเสนอแบบต่างๆ รวมทั้งการผลิตสื่อตามวัตถุประสงค์การเรียนให้เหมือนที่ผู้สอนเตรียมสื่อมาสอน และ ให้นำเสนอด้วยสื่อสอนที่เตรียมมาเหมือนผู้สอนทำหน้าที่สอน แต่ผู้สอนปรับบทบาทไปเป็นกรรมการให้คะแนนแทน
ที่สำคัญก็คือ… สถาบันการศึกษาควรมีแพลตฟอร์มสะสมผลงานดิจิทัลของผู้เรียน หรือ Digital Portfolio ที่ใช้ง่าย… ซึ่งในเบื้องต้นสามารถเช่าใช้แพลตฟอร์มเชิงพาณิชย์ที่เปิดให้บริการอยู่มากมายในปัจจุบัน… สามารถ Google และ พิจารณาใช้ตามอัทธยาศัย…
คร่าวๆ เร็วๆ เอาหลักคิดก่อนประมาณนี้… ขาดเหลือ Ad Line จาก QR Code ท้ายบทความทักผมเข้ามาก็ได้ครับ!
บทความแนะนำเกี่ยวกับการสอบและประเมินความรู้ในบริบท eLearning
- Open Book Exam และ Take Home Exam
- Qualitative eLearning Assessment Methods… วิธีประเมินผลการเรียนเชิงคุณภาพ
- Assessment Method Designed สำหรับ Open Book Examination
- Effective eLearning Assessments Design… ออกข้อสอบออนไลน์อย่างไรให้เข้าท่า
- Summative Assessments in eLearning… กลยุทธ์การวัดความรู้โดยรวมในหลักสูตรออนไลน์
References…