สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน) หรือ CEA หรือ Creative Economy Agency ได้เปิดตัว “โครงการสร้างนวัตกรรมการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียน หรือ Wonder Waste!” ซึ่งได้รับการสนับสนุนงบประมาณจากกองทุนพัฒนาไฟฟ้า สํานักงานคณะกรรมการกํากับกิจการพลังงาน พ.ศ. 2563 เพื่อพัฒนาพื้นที่ต้นแบบการบริหารจัดการขยะ บนพื้นฐานของการศึกษาพฤติกรรมของผู้ทิ้งในระดับครัวเรือนและชุมชน… โดยมีเป้าหมายเพื่อส่งเสริมให้สังคมมีความรู้ความเข้าใจเรื่องการคัดแยกชยะ กระตุ้นให้เกิดการตระหนักในการบริหารจัดการให้ได้ขยะคุณภาพ ก่อนนำไปกำจัดหรือเพิ่มทางเลือกด้วยการนำไปผลิตกระแสไฟฟ้าต่อไป
โครงการ WONDER WASTE! เป็นโครงการเวิร์กช็อปด้วยกระบวนการคิดเชิงออกแบบ หรือ Design Thinking Workshop ผ่านการลงมือทำจริง เพื่อสร้างองค์ความรู้และนวัตกรรมเรื่องการคัดแยกขยะจากชุมชนเพื่อเปลี่ยนขยะมูลฝอยที่ไม่มีใครต้องการ ไปเป็นพลังงานไฟฟ้าใน 4 พื้นที่นำร่อง ได้แก่
1. POWER PICK ณ ย่านเจริญกรุง กรุงเทพมหานคร… ไอเดียจากกระปุกออมสินที่เปลี่ยนมาอยู่บนดิจิทัลแพลตฟอร์มและแอพพลิเคชัน ซึ่งอาศัยแนวคิดการออมพลังงานไฟฟ้าเพื่อเป็นตัวช่วยในการรีไซเคิล เริ่มจากการนำขยะประเภท RDF ที่เผาไหม้ได้แต่ไม่สามารถรีไซเคิลได้ด้วยตัวเองที่บ้านมาส่ง ณ จุดรับฝากต่างๆ เพื่อแลกเป็นคะแนนพลังงาน หรือ Waste to Energy Point ซึ่งสามารถนำไปใช้ซื้อผลิตภัณฑ์เครื่องใช้ไฟฟ้า เป็นส่วนลดในการเดินทางด้วยรถไฟฟ้า รวมถึงใช้แลกสิทธิ์ลุ้นรางวัลต่างๆ ได้ ส่วนขยะที่นำมาแลกคะแนนไปก็จะถูกนำส่งไปยังโรงไฟฟ้าพลังงานหมุนเวียนเพื่อผลิตเป็นพลังงานไฟฟ้าสำหรับชุมชนต่อไป
2. PRESENCE ณ ย่านหนองแขม กรุงเทพมหานคร… ระบบการจัดการขยะในคอนเซ็ปต์ “เด็กเดินขยะ Bike & Bin” ที่จะมีน้องๆ ปั่นจักรยานไปเก็บขยะถึงหน้าบ้านและร้านค้าในชุมชน โดยจักรยานที่ปั่นไปรับขยะจะเป็นจักรยาน 3 ล้อ ที่มีช่องเก็บขยะแยกเป็น 4 ประเภทก่อนจะนำไปจัดเก็บที่จุดพักเพื่อรอส่งต่อให้กับโรงเผาขยะ โรงงานรีไซเคิล หรือ นำไปทำปุ๋ยต่อไป ซึ่งคนในชุมชนที่เข้าร่วมกับระบบการเก็บขยะนี้ จะได้มีส่วนในการรับผลตอบแทนจากขยะของตนเองด้วย เช่น ได้รับปุ๋ยจากขยะอินทรีย์ หรือ ถุงแยกขยะ เป็นต้น
3. BABA BIN ณ ย่านเมืองเก่า จังหวัดภูเก็ต… เป็นไอเดียถังกรองขยะลดความชื้นจากเกาะภูเก็ต ซึ่งเมืองท่องเที่ยวอย่างภูเก็ตจะมีขยะอินทรีย์จากอาหาร และ บรรจุภัณฑ์ที่ปนเปื้อนจำนวนมาก นำมาสู่ที่มาของแนวคิดการจัดการกับเศษอาหารและการลดความชื้นจากขยะก่อนที่จะนำเข้าโรงเผา เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิตไฟฟ้า โดยรูปแบบของ “บ่าบ๋า บิน หรือ BABA BIN” จะเป็นถังกรองขยะลดความชื้นที่เหมาะสำหรับใช้ในร้านอาหารหรือคาเฟ่ ภายในถังจะมีการแยกส่วนสำหรับใส่บรรจุภัณฑ์และเศษอาหารออกจากกัน ส่วนที่ใส่เศษอาหารสามารถลดความชื้นได้ด้วยถังปั่นที่อยู่ภายใน สามารถบดอัดบรรจุภัณฑ์เพื่อเพิ่มพื้นที่เก็บขยะ และมีตัวกรองสำหรับแยกของเหลวตกค้างเพื่อลดความชื้นด้วย
4. บุญบุญ ณ ย่านศรีจันทร์ จังหวัดขอนแก่น… เป็นหุ่นยนต์แมวเก็บขยะ โดยบุญบุญจะสร้างเครือข่ายเก็บขยะที่ตั้งใจทำให้ผู้คนเข้าถึงถังขยะได้ง่ายขึ้น และ คอยทำหน้าที่เป็นผู้ช่วยในการให้ข้อมูลสร้างความรู้ความเข้าใจในเรื่องการแยกขยะอย่างถูกวิธี โดยแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่ หุ่นยนต์สำหรับใช้ภายในร้านค้าที่จะสร้างความตระหนักรู้เรื่องขยะให้แก่ผู้มาใช้บริการ และ หุ่นยนต์สำหรับใช้ภายนอกที่มีขนาดใหญ่กว่าและจะคอยรับขยะจากร้านค้าที่ทำการแยกไว้แล้วตั้งแต่ต้นทาง เพื่อสร้างความมั่นใจว่าขยะที่รับจากการแยกนั้นจะถูกนำไปจัดการต่ออย่างมีประสิทธิภาพ
ข้อมูลจากกรมทรัพยากรธรรมชาติ และ สิ่งแวดล้อมในปี พ.ศ. 2561 ระบุว่า… ประเทศไทยมีขยะมูลฝอยสูงถึง 27.8 ล้านตัน แต่พบว่ายังมีขยะ 7.3 ล้านตันหรือ 27% ที่ยังกำจัดไม่ถูกวิธี ประกอบกับส่วนหนึ่งประชาชนยังขาดความเข้าใจเรื่องการคัดแยกขยะ รวมถึงเทคโนโลยีที่ใช้กำจัดขยะยังใช้ได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ โครงการ Wonder Waste จึงเป็นการส่งเสริมให้เกิดแนวคิดสร้างสรรค์รูปแบบ หรือ นวัตกรรมการคัดแยกขยะใหม่ๆ ที่ชุมชนและผู้ประกอบการในพื้นที่มีส่วนร่วม เพื่อเป็นต้นแบบในการนำไปสู่การใช้งานได้จริง และเพิ่มทางเลือกในการผลิตเชื้อเพลิง
โครงการต้นแบบที่ 4 โครงการถูกนำมาจัดแสดงที่ห้อง Material & Design Innovation Center (MDIC) ชั้น 2 อาคารส่วนหลัง TCDC กรุงเทพมหานคร ตั้งแต่ วันที่ 19 พฤศจิกายน – 8 ธันวาคม 2564 เปิดเวลา 10.30 – 19.00… หรือ ท่านที่ไม่สะดวกแต่สนใจรายละเอียดโครงการ คลิกที่นี่เพื่อดาวน์โหลด Factsheet โครงการ
References…
