การออกแบบ Smart City จากทั่วโลกถือเป็นวาระสำคัญที่สุดต่อการคงอยู่ และ ก้าวต่อไปของอารยธรรมมนุษยชาติ เพราะเมืองกับการเติบโตของเมืองคือพัฒนาการทุกอย่างและทุกด้านของมนุษย์ รวมไว้ในพื้นที่เดียวกัน… ซึ่งการพัฒนาเมืองในยุคถัดไป ที่เหลือแต่การใส่เทคโนโลยีให้โครงสร้างเมือง เพื่อตอบสนองและสอดคล้องต่อการอยู่อาศัยของผู้คน ที่นับวันจะหลั่งไหลเข้าเมืองมากขึ้น
ประเด็นวิสัยทัศน์ในการออกแบบเมืองระดับ Smart City มีประเด็นและมิติให้พูดถึงมากมายไม่รู้จบ กล่าวเฉพาะประเด็นคมนาคมขนส่ง เพียงเฉพาะมิติของการพัฒนาโครงข่ายถนนเพียงมิติเดียว ทั้งสำหรับเดินเท้า ปั่นจักรยาน และ ใช้พาหนะสำหรับถนนทุกรูปแบบ… หรือก็คือการออกแบบผังเมืองเพื่อรองรับการเติบโตในอนาคตอีกหลายสิบปีนั้น… รายละเอียดระดับวิสัยทัศน์ไปจนถึงแผนงานต่างๆ ยังเหลืออะไรที่ต้องเรียนรู้และสร้างสรรค์อีกมากมาย
Dan Hill… กรรมการผู้อำนวยการ และ Chief Design Officer จาก Catapult ซึ่งเชี่ยวชาญการออกแบบเมืองและพื้นที่อยู่อาศัยจากอังกฤษ… โดย Dan Hill ได้ตีพิมพ์งานค้นคว้าอิสระจากคำถามที่ว่า… เมืองอัจฉริยะซึ่งหนีไม่พ้นต้องขับเคลื่อนผ่านอัลกอริธึมที่ได้จากข้อมูลขนาดใหญ่ หรือ Big Data จะพัฒนาเติบโตซับซ้อนแตกแขนงเป็นอะไรได้บ้าง… โดยมีจิตนาการถึงความเงียบสงัดบนท้องถนนที่มีแต่ยานยนต์ไฟฟ้า โดรน และ พื้นที่สีเขียวชอุ่มของพันธ์ไม้ทั้งในทางและริมทาง จนเปลี่ยนเมืองแบบที่เคยเป็นไปสู่เมืองที่ยังยืน และ เป็นมิตรกับพลเมืองขั้น Citizen-Centric Smart Cities หรือ เมืองอัจฉริยะแบบพลเมืองเป็นศูนย์กลาง… แทนที่จะเป็นไฟจราจรเป็นศูนย์กลาง หรือ ด่านลอยคอยปรับเป็นศูนย์กลางอย่างบางประเทศ
ประเด็นก็คือ…Dan Hill ค้นไปค้นมาจากมิติต่างๆ ของความเป็นไปได้ที่จะเห็นอะไรเกิดขึ้นกับเมืองในอนาคตนั้น… ล้วนพา Dan Hill เริ่มต้นที่ท้องถนนและวนไปเวียนมาเพื่อกลับมาที่ถนนอีกครั้ง ทำให้มิติในการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานของ Smart City ล้วนอยู่บนถนนไม่ต่างจากยุคขนส่งทางคลองและแม่น้ำ หรือ ยุคใช้รถใช้ถนนแบบมีปั๊มน้ำมันข้างทาง
Dan Hill จึงนำเสนอและเผยแพร่แนวคิด The Street as Platform 2050 โดยมองเมือง และ การเติบโตของเมืองถูกเปลี่ยนเป็น Smart City เหมือนกันหมดจากเทคโนโลยีที่ผู้คนนำมาปรับใช้ในชีวิตประจำวัน… ซึ่งเมืองก็จำเป็นต้อง Upgrade ถนนสายเดิมในเมืองให้กลายเป็น Dynamics Shape หรือ ปรับเปลี่ยนโครงสร้างรูปทรงให้สอดคล้องกับสภาพการใช้งานจริงได้หลากหลาย ทั้งเป็นเส้นทางสัญจร สวนสาธารณะ ลานกิจกรรมกลางแจ้ง หรือ แม้แต่พื้นที่รับน้ำฝนและทางระบายน้ำเมื่อยามน้ำหลากท่วม โดยยังสามารถเติมเต็มด้วยพุ่มไม้ ยอดหญ้า ให้เขียวสดหลากสีสันอย่างสวยงามไม่รู้จบ
จินตนาการของ Dan Hill ค่อนข้างเพ้อเจ้อถ้าคิดตามด้วยตรรกะทั่วไป แต่ถ้ามองแบบคนจะทำหนังโลกอนาคตที่เชื่อว่ามีเมืองที่รถวิ่งยังไงก็ไม่ชนคน หรือ คนเดินอยู่ริมถนนก็ไม่ต้องระแวงมอเตอร์ไซค์ขับย้อนศรบนทางเท้ามาชน… อาหารสั่งส่งและสินค้าสั่งซื้อมาถึงมือด้วยการขนส่งทางโดรน หรือ หุ่นยนต์ส่งของเหมือน Smart Hotel ในเซินเจิ้น
ประเด็นก็คือ… แนวคิดคล้ายกันนี้มีการออกแบบทำเป็นโครงการขนาดใหญ่ในญีปุ่นภายใต้ชื่อ Woven City ของ Toyota บนพื้นที่ 175 เอเคอร์ใกล้ภูเขาไฟฟูจิ โดยสร้างเป็น Prototype City of The Future หรือ ต้นแบบเมืองแห่งอนาคต ซึ่งมีแผนจะให้มีคนอาศัยอยู่จริงกว่า 2000 คน และใช้ยานยนต์ไร้คนขับ บนถนนที่ออกแบบด้วยนวัตกรรมสุดล้ำหน้าโดยไม่เปิดเผยรายละเอียด… รวมทั้ง Smart Home และ หุ่นยนต์ โดยมีระบบคมนาคมขนส่งที่ออกแบบใหม่หมด… Akio Toyoda ในฐานะ CEO ของโตโยต้าได้ขึ้นเวทีแนะนำโครงการในงาน CES 2020 หรือ งาน Consumer Electronics Show ปี 2020 มีขึ้นระหว่างวันที่ 7-10 มกราคม 2020 ที่ Las Vegas… โดยแจ้งด้วยว่า Woven City ของ Toyota ไม่ใช่วิสัยทัศน์… แต่เป็นแผนงาน
สิ่งที่น่าสนใจก็คือ… เมืองและโครงสร้างพื้นฐานของเมืองถูกมองผ่าน “อารยธรรมเมือง” วิถีใหม่ โดยกลับไปคิด ณ จุดเริ่มต้นแบบ First Principal เพื่อนับหนึ่งกันใหม่… ทั้งหมดนั้นมีสิ่งที่น่ากังวลใจอยู่เพียงประเด็นเดียวเท่านั้นในมุมมองของผมก็คือ… ทั้งหมดน่าจะเกิดขึ้นจริงเร็วก่อนปี 2050 ค่อนข้างชัดครับ
ผมเชื่อแบบนั้น!!!
References…
