Salesforce และ Marc Benioff ถือเป็นซุปเปอร์สตาร์ใน Silicon Valley และวงการ Startup โดยมีความสำเร็จของ Salesforce ด้วยมูลค่าธุรกิจขนาดสามหมื่นล้านดอลลาร์ ที่เติบโตจากคุณค่าของการเป็นซอฟต์แวร์ธุรกิจสาย Digital Marketing และ Customers Relationship Management Software ที่เป็นตัวเลือกต้นๆ สำหรับธุรกิจทั่วโลก
Credit: https://fortune.com
แต่วันนี้ไม่คุยกันเรื่อง Salesforce แต่จะไปพูดถึง Framework ชื่อดังที่พัฒนาโดย Marc Benioff ที่เป็นทั้งผู้ก่อตั้งและ CEO ของ Salesforce กับตำนานการสร้างธุรกิจมูลค่าสามหมื่นล้านดอลลาร์ กับพนักงานกว่า 15000 คน… ที่สร้างขึ้นจากกรอบการพัฒนาองค์กรที่เป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวางที่ชื่อ V2MOM ซึ่งผมคิดว่ามีความน่าสนใจในการวางลำดับแนวทางการผลักดันเรื่องยากๆ อย่าง… การสร้างนวัตกรรม หรือการออกจาก Comfort zone เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีกว่าเดิม
มาดูกันครับว่า… วีทูมัม หรือ V2MOM มีกรอบและลำดับอย่างไร?
Vision
V ตัวแรกคือ Vision หรือวิสัยทัศน์นั่นเองครับ… ถ้าหากไม่มีวิสัยทัศน์ ก็ไม่มีอะไรให้ไปทำต่อแล้วหล่ะ… ประเด็นก็คือ วิสัยทัศน์เป็นภาพที่เราอยากเห็นตัวเองหรือองค์กรที่เราบริหารและทำงานให้ มีภาพในอนาคตอย่างไร… ตัวอย่างเช่น เด็กคนหนึ่งกำหนดวิสัยทัศน์ว่าตัวเองจะเป็นวิศวกรสร้างหุ่นยนต์เหมือนมนุษย์ หรือผู้บริหารสายการบินแห่งหนึ่งกำหนดวิสัยทัศน์ว่า จะเป็นสายการบินที่ตรงเวลาที่สุดในโลก… หรือชายคนหนึ่งมีวิสัยทัศน์ว่าจะไปสร้างนิคมบนดาวอังคาร เป็นต้น
วิสัยทัศน์เป็นเรื่องกล้าคิดและกล้าตั้งเป้าหมาย… ไม่เกี่ยวกับสำเร็จหรือล้มเหลวในการสร้างหรือไปถึงเป้าหมายนั้น ที่เป็นเรื่องของพันธะกิจที่ต้องลงมือลงแรงและลงทุน โดยมีวิสัยทัศน์เป็นปลายทางที่จะไป… การสร้างวิสัยทัศน์จึงเป็นเรื่องไม่ยาก
Values
V ที่สองใน Framework V2MOM คือ Values หรือคุณค่า ซึ่งตรงนี้จะอธิบาย Vision ที่ท่านคิดและวางไว้ว่ามีคุณค่าให้ถางทางและเดินตามวิสัยทัศน์ที่ว่าหรือไม่ อย่างเช่นคุณค่าของการเป็นวิศวกรสร้างหุ่นยนต์เหมือนมนุษย์ จะช่วยให้มนุษย์มีเพื่อนช่วยงานที่ไม่ต้องขอไปนอน ขอพักกินข้าวหรือเกี่ยงงานที่ยังไม่มีอารม์จะทำ… หรือการเป็นสายการบินที่ตรงเวลาที่สุดในโลก จะช่วยให้ผู้โดยสารเชื่อมั่นเรื่องนัดหมายและกิจกรรมอื่นๆ ทั้งก่อนและหลังบินได้อย่างมั่นใจ เพราะคนเดินทางย่อมมีธุระสำคัญที่ต้องรีบไปจัดการเสมอ สายการบินก็จะได้ผู้โดยสารที่มีคุณภาพ สุดท้ายก็นำไปสู่ยอดขายตั๋วและกำไรแก่องค์กรในที่สุด… พูดถึงสายการบินที่ตรงเวลา ก็นึกถึงสายการบินบางเจ้าในอดีต ที่เกือบเจ๊งเพราะคู่แข่งตรงเวลากว่าก็เคยมีมาแล้วในเมืองไทย… เวลาสำคัญมากครับ
กลับมาที่การหาคุณค่าหรือ Values ให้วิสัยทัศน์ที่วางไว้ ซึ่งเป็นเรื่องสำคัญมาก เพราะมันคือเหตุผลที่เราจะลงมือทำพันธะกิจตามวิสัยทัศน์ ซึ่งวิสัยทัศน์ที่จะสร้างคุณค่าได้ นอกจากจะต้องทำให้ได้แล้ว ส่วนมากจะเป็นเรื่องที่ทำได้ยากสำหรับสภาพแวดล้อมปัจจุบันอย่างเห็นได้ชัด… นั่นแปลว่า วิสัยทัศน์ยากๆ ต้องการเหตุผลสนับสนุนเกินระดับธรรมดาเช่นกัน จึงจะมีแรงโน้มน้าวให้ตามวิสัยทัศน์นั้นไป… ยิ่งเป็นวิสัยทัศน์ระดับองค์กรที่ต้องโน้มน้าวคนจำนวนมาก… Values ของจุดหมายปลายทางที่เราจะไปยิ่งต้องชัดเจนสำหรับทุกคนด้วย
Methods
มาถึงตัวอักษรตัวที่สามคือ M ที่ย่อมมาจาก Methods ซึ่งก็คือวิธีการไปให้ถึงเป้าหมายที่วางไว้ตามวิสัยทัศน์นั่นเอง ความจริงของเดิมเราจะใช้คำว่า Mission นั่นแหละครับ แต่ Marc Benioff เลือกใช้คำว่า Methods อธิบาย Framework ที่เข้าสร้างขึ้น
ขั้นนี้จะมองหาเงื่อนไขที่วิสัยทัศน์จะถูกดำเนินการให้เกิดขึ้นจริง… ตัวอย่างวิสัยทัศน์ไปสร้างนิคมที่ดาวอังคาร ซึ่งการจะไปสร้างนิคมที่นั่นได้ ก็ต้องเดินทางไปให้ได้ จะเดินทางได้… ก็ต้องมีพาหนะชั้นเลิศ ที่สามารถหนีแรงโน้มถ่วงของโลกได้…
ผมกำลังยกตัวอย่างจากวิสัยทัศน์ของ Elon Musk จนเกิด SpaceX… ที่หลายปีมานี้ Elon Musk ยังไปตั้งนิคมบนดาวอังคารไม่สำเร็จ แต่วิสัยทัศน์ของเขา กับ Methods การเดินทางไปดาวอังคาร ก็สร้างโอกาสทางธุรกิจให้ SpaceX กลายเป็นเที่ยวบินส่งดาวเทียมที่มีสัญญาจ้างยาวจนไม่ต้องเสียเวลากับการหาลูกค้าหรือการตลาด… กรณีนี้จะเห็นว่า วิสัยทัศน์หลักยังไม่ได้บรรลุผลสำเร็จเลย… แต่โอกาสและกำไรเกิดขึ้นแล้วมหาศาล
Obstacles
ตัว O ใน Framework ของ Marc Benioff มาจากคำว่า Obstacles หมายถึงปัญหาอุปสรรคหรืออีกภาพหนึ่งของอุปสรรคก็คือความท้าทาย ที่เราต้องละเอียดรอบครอบ
ตัวแปร Obstacles ไม่ว่าจะอยู่ใน Framework นี้หรือที่ไหน จะหมายถึงตัวแปรชี้ทางความสำเร็จและความล้มเหลวด้วยเสมอ… เรื่องก็ง่ายๆ แค่ผ่านตัวแปร Obstacles ไปได้ ท่านเข้าใกล้เป้าหมายอีกขั้นแล้ว… ในทางกลับกับ ถ้ายังผ่านตัวแปร Obstacles ไม่ได้ ก็ยังไกลเป้าหมายอยู่เท่าเดิม
ประเด็นก็คือ… ตัวแปร Obstacles โดยข้อเท็จจริงแล้วไม่ได้มีอะไรเป็นลบเลย แต่คนส่วนใหญ่กลับไม่ได้มองในมุมท้าทายอย่างที่ควรจะเป็น และหลายครั้งตัวแปรนี้ถูกมองว่าเป็นอุปสรรคและหมายถึงตัวแปรความล้มเหลว ทั้งๆ ที่ข้อเท็จจริง… การยังเอาชนะอุปสรรคไม่ได้ ทุกสิ่งก็ยังเหมือนเดิม
หลายครั้งที่วิสัยทัศน์ดีๆ ถูกทำลายลง… โดยมากจะมาจากการมองตัวแปรอุปสรรค หรือ Obstacles เป็นความสิ้นหวังหรือหาทางข้ามไม่ได้… ซ้ำร้ายยังเอาตัวแปร Obstacles ไปพิจารณาและพูดถึงก่อน Values และ Methods ด้วยอีกต่างหาก… และบ่อยครั้งเป็นการยก Obstacles มาพูดโดยคนหัวโต๊ะในที่ประชุม หรือคนกินข้าวมามากและอาบน้ำร้อนมาก่อนเสียด้วย
วิธีแก้คือการเปลี่ยนมุมมองให้เป็นความท้าทายซิครับ… พี่น้องตระกูลไรท์ ท้าทายเรื่องคนบินได้ จนทุกวันนี้เรื่องบินได้เป็นเรื่องธรรมดาไปแล้ว…
Measures
M สุดท้ายในวีทูมัมคือการวัดและประเมิน ซึ่งเป็นเครื่องชี้ว่ามีอะไรบ้างที่จะบอกให้เรารู้ว่าเราไม่หลงทางระหว่างเดินตามวิสัยทัศน์ และเมื่อถึงปลายทาง เราจะเห็นอะไรหรือได้อะไร… โดยทั่วไปการออกแบบเครื่องมือวัดก็ไม่ได้มีอะไรยุ่งยากซับซ้อนหรอกครับ… ตัวอย่างกรณีวิสัยทัศน์ของเด็กที่อยากเป็นวิศวกรหุ่นยนต์ ปลายทางคือสร้างหุ่นยนต์ต้นแบบให้สามารถ เดินเล่นคุยกันในสวนได้ ก่อนจะถึงตอนนั้น เด็กคนนี้ต้องสอบเข้าเรียนสายวิศวกรรมในมหาวิทยาลัยให้ได้ ซึ่งจะสอบเข้าเรียนได้ ตอนเรียนมัธยมต้องเรียนสายวิทย์เตรียมความพร้อม
Methods หยาบๆ ว่าจะได้สร้างหุ่นยนต์ได้ยังไงมีแบบนี้… การออกแบบเครื่องมือวัดก็ประมาณ มอปลายต้องเข้าเรียนสายวิทย์น๊ะ… ลำดับต่อไปต้องสอบเข้ามหาวิทยาลัยคณะวิศวกรรมศาสตร์ให้ได้น๊ะ… ต้องได้เลือกเมเจอร์ทางหุ่นยนต์หรืออย่างน้อยก็ด้าน Automation น๊ะ
อะไรประมาณนี้ก็ได้แล้วครับ… ส่วนกรณีขององค์กร ที่หมายถึงคนหลายคนทำงานเพื่อวิสัยทัศน์เดียวกัน เครื่องมืออย่าง KPI และ OKRs ก็น่าสนใจที่จะสละเวลาให้สิ่งเหล่านี้… ผมไม่รู้ว่าท่านเคยมีประสบการณ์ขับรถที่เข็มไมล์บอกความเร็วเสียมั๊ย ลองนึกภาพดูก็ได้ครับ แถมยังขับบนถนนที่ไม่มีป้ายบอกทางและแผนที่ด้วยอีกต่างหาก… แค่รถวิ่งเร็วเท่าไหร่ท่านก็ไม่รู้แล้ว วิ่งมาถูกทางหรือเปล่าก็ยังไม่รู้อีกต่างหาก… อารมณ์ระหว่างเดินทางแบบนี้จะหวั่นไหว
ทั้งหมดของ V2MOM มีเท่านี้ประมาณนี้ครับ… ที่สำคัญคือ Framework นี้เป็นเพียงขั้นการคิดและวางแผนเท่านั้นเองครับ Framework จะพาท่านไปสู่ความสำเร็จล้มเหลวอย่างไร ยังมีอะไรอีกมากให้จัดการและดำเนินการ… แต่ V2MOM ช่วยให้ท่านกล้าคิดและกล้าท้าทายอุปสรรคสำคัญในระยะวางแผนได้ดีทีเดียว เคล็ดลับก็แค่… อย่าเอา Obstacles มาคิดก่อนก็พอครับ…
