ในช่วงปลายของยุคสงครามเย็น ทีมที่ปรึกษากองทัพสหรัฐ 2 คนคือ Warren Bennis และ Burt Nanus ได้เสนอกรอบทฤษฎีเพื่ออธิบายสถานการณ์ความวุ่นวายยุ่งยากซับซ้อนและมีความไม่แน่นอนสูง ในสถานการณ์การเมืองโลกช่วงปี 1980 ปลายๆ ที่จักรวรรดิโซเวียตใกล้ล่มสลายและความวุ่นวายในอัฟกานิสถานและอิรักกำลังปะทุ
สถานการณ์ขณะนั้นประกอบด้วย…
- Volatility หรือความผันผวน… สถานการณ์หรือสภาวะแวดล้อม ที่มีการเปลี่ยนแปลงสูง และรวดเร็ว ไม่สามารถคาดเดาหรือทำนายได้ หรือเป็นสถานการณ์เปลี่ยนฉับพลัน แบบตั้งตัวไม่ทัน หรือรวดเร็วมาก
- Uncertainty หรือภาวะความไม่แน่นอน… ขาดความชัดเจน ไม่สามารถหาข้อมูลที่ชัดเจน มายืนยันในแต่ละสถานการณ์ได้ ทำให้ยากต่อการตัดสินใจ เพราะโลกปัจจุบันมีความเปลี่ยนแปลงไม่แน่นอนสูง
- Complexity หรือความซับซ้อน… มีตัวแปรและปัจจัยมากมายที่ซับซ้อนต่อการตัดสินใจแบบที่เรียกว่า Multiple key decision factors
- Ambiguity หรือความคลุมเครือ… ไม่สามารถคาดเดาผลที่จะเกิดขึ้นได้ชัดเจน หรือเหตุการณ์ Lack of clarity about meaning of an event
ซึ่งเป็นที่มาของคำว่า VUCA World เพื่อใช้เป็นกรอบในการประเมินสถานการณ์ และอธิบายความหมายรวมของคำว่า ความผันผวน บวกความไม่แน่นอน บวกความสลับซับซ้อนและคลุมเครือเอาไว้ในคำคำเดียวกันเมื่อกล่าวถึง
ในปัจจุบัน… คำว่า VUCA World มีการใช้งานกันอย่างแพร่หลายในวงการธุรกิจ เพื่อใช้อธิบายสภาพการเปลี่ยนแปลงในระบบนิเวศน์ทางธุรกิจ ที่คนส่วนใหญ่รับรู้ได้ว่ามีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว แต่ก็มีความไม่แน่นอนในทิศทางทั้งในมิติของโอกาส ปัญหาและอุปสรรค รวมทั้งความสลับซับซ้อนของประเด็นต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง… จนภาวะแบบนี้กลายเป็นเรื่องปกติ ที่เราท่านและธุรกิจต้องปรับตัวเข้าหา VUCA World ได้หนทางเดียวเท่านั้น
ประเด็นก็คือ VUCA World ถือว่าเป็น The New Normal หรือสภาวะปกติแบบใหม่ของโลก ที่เราจำเป็นจะต้องหาเทคนิควิธีการและเครื่องมือสำหรับอยู่กับ VUCA World ให้ทันหรือนำการเปลี่ยนแปลง เพื่อเข้าถึงโอกาสใหม่ๆ ด้วยความพร้อมในการรับมือความผันผวนไม่แน่นอนซับซ้อนและคลุมเครือให้ได้
เครื่องมือจัดการ VUCA World ไม่ใช่ของแปลกใหม่หรอกครับ… ส่วนใหญ่เรารู้จักกันดีและมีอยู่แล้วในองค์กร รวมทั้ง Mindset ของผู้นำองค์กรทั้งหลาย… จะเรียกว่า VUCA Mindset ก็ได้ เพราะสามารถถอดอักษรนำหน้าได้คำ VUCA เหมือนกัน…โดยมีเครื่องมือหลัก 4 ตัวแปร 12 แนวทางครับ
1. Vision / วิสัยทัศน์
ต้องมีวิสัยทัศน์ที่ชัดเจน และทันต่อเหตุการณ์ เพื่อให้สามารถตัดสินใจได้โดยอย่างรวดเร็ว และตอบสนองได้อย่างเหมาะสมกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนอย่างรวดเร็ว โดยการ…
- Communicate หรือการสื่อสาร… กับทีมและคนในองค์กร การสื่อสารที่ชัดเจนจนทำให้ทุกคนเห็นเป้าหมายและวิสัยทัศน์เดียวกัน เพื่อให้รู้ว่าจะเปลี่ยนไปไปในทิศทางใด
- Belief หรือเชื่อมั่น… เชื่อมั่นในตัวเองและผู้อื่น และให้การสนับสนุน Growth Mindset และการทำงานสไตล์ใหม่ๆ ในทิศทางเดียวกับวิสัยทัศน์และกลยุทธ์ที่เลือกไว้
- Focus หรือมุ่งมั่น… มุ่งมั่นและมั่นใจว่าทีมมีความสามารถจะก้าวไปด้วยกัน
2. Understanding / การทำความเข้าใจ
ทำความเข้าใจจุดแข็ง จุดอ่อนของ ขีดความสามารถและกลยุทธ์องค์กร ผู้นำจำเป็นต้องเข้าไปมีส่วนร่วมกับพนักงาน ลูกค้า และ Stakeholder เพื่อรับฟังข้อมูลและความคิดเห็นที่เสริมสร้างมุมมองใหม่เพื่อสามารถรับมือกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็วได้
- Curiosity หรืออยากรู้อยากเห็น… เรียนรู้อย่างต่อเนื่อง ใช้คำถามปลายเปิด เปิดใจ Stakeholder เพื่อให้ได้ข้อมูลใหม่ๆ มาพัฒนาสิ่งใหม่ๆ ในองค์กร
- Empathy หรือเอาใจใส่…ใส่ใจกับทีมเพื่อให้ได้ใจและความร่วมมือร่วมใจอย่างต่อเนื่อง
- Open Mind หรือเปิดใจ… เปิดใจ เปิดรับแนวคิดใหม่ๆ เพื่อให้ได้ไอเดียเชิงสร้างสรรค์ที่หลากหลายมาพัฒนาอย่างต่อเนื่อง
3. Clarify / ความชัดเจน
มีปัจจัยมากมายที่ซับซ้อนต่อการตัดสินใจในภาวะที่เทคโนโลยีเปลี่ยนแปลงเร็วมาก ลูกค้าและผู้บริโภคก็เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา… การสร้างความชัดเจนระดับนโยบายและกลยุทธ์ จึงเป็นแนวทางที่สำคัญอีกอย่างหนึ่ง เพื่อให้การตัดสินใจทันต่อเหตุการณ์
- Simplifly หรือการจัดระบบให้เรียบง่าย… ลดความซับซ้อนของระบบ และเน้นประเด็นหลักๆที่เป็นแก่นขององค์กรหรือทีมอย่างแท้จริง ไม่เสียเวลากับระบบหรือขั้นตอนที่ไม่สร้างคุณค่า
- Awareness หรือความตระหนักรู้… ใช้สัญชาตญาณ และประสบการณ์ในการทำงาน และตัดสินใจ
- Systems Thinking หรือการคิดเป็นระบบ… เพื่อให้ได้มุมมองแบบองค์รวม แล้วค่อยแยกย่อยออกมาเป็นส่วนต่างๆ เพื่อให้เห็นภาพที่ชัดเจน
4. Agility / ความว่องไว
ความสามารถในการปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อมที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว จะสามารถรับมือกับสถานการณ์ฉุกเฉินได้ โดยที่ยังคงเป้าหมายและวิสัยทัศน์ขององค์กรยังอยู่
- Decisiveness หรือการตัดสินใจ… สามารถปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็วและตัดสินใจด้วยความมั่นใจ
- Innovation หรือนวัตกรรม… เรียนรู้ปัญหา ใส่ใจกับผู้คน เปิดกว้างกับแนวคิดที่หลากหลาย คือหนทางการพัฒนานวัตกรรมใหม่ ที่มุ่งสนองตอบต่อการจัดการปัญหาอย่างรวดเร็ว
- Empower หรือการเสริมพลังให้ทีม… เพื่อให้กลไกการทำงาน ได้อำนาจการตัดสินสินใจ อันจะนำไปสู่การจัดการประเด็นปัญหา และกรณีที่ต้องตัดสินใจอย่างรวดเร็ว ไม่ต้องรอการตัดสินใจแบบรวมศูนย์ ทำให้กลไกระดับทีมหรือองค์กร… ไม่ต้องหยุดรอการตัดสินใจ
ทั้ง VUCA World และ VUCA Mindset มีหลักอยู่ประมาณนี้ครับ…
อ้างอิง
One reply on “VUCA World… ผันผวน ไม่แน่นอน ซับซ้อนและคลุมเครือ”
[…] Note: อ่านเพิ่มเติม VUCA World… ผันผวน ไม่แน่นอน ซับซ้อนและคลุ… […]