ธุรกิจและคนทำธุรกิจส่วนใหญ่ล้วนแต่มีวิสัยทัศน์ในการประกอบกิจการด้วยกันทั้งสิ้น ต่อให้เป็นคนทำมาค้าขายรายย่อย ตั้งแต่ระดับร้านข้าวแกงหรือรถเข็นขายบะหมี่… ความตั้งใจอันเป็นแก่นในการประกอบกิจการและสัมมาอาชีพนั่นเองที่สร้างขึ้นจากวิสัยทัศน์
ผมเป็นลูกค้าประจำของร้านข้าวแกงเจ้าหนึ่งในเชียงใหม่ ทุกครั้งที่เข้าร้านพากระเพาะหิวโซมาพึ่งกับข้าวรสชาติแบบเพชรบุรีทั้งที่ร้านเปิดขายอยู่ในเชียงใหม่ ทุกครั้งผมต้องอ่านป้ายในร้านที่เขียนไว้ว่า… ค้าขายต้องมีกำไร แต่ต้องไม่เอาเปรียบลูกค้า
ผมถือว่าข้อความประโยคนั้นเป็นการประกาศวิสัยทัศน์ของร้านข้าวแกง ที่ยินดีเพิ่มข้าวให้ลูกค้าจนพูนจานโดยไม่คิดเงินเพิ่ม ถ้าคนขายจำได้ว่าลูกค้าคนนี้กินเกลี้ยงจานทุกครั้งที่มาอุดหนุน และอะไรอีกมากตั้งแต่ผักฟรี น้ำแข็งฟรี น้ำเปล่าฟรี… ซึ่งทั้งหมดสอดคล้องกับป้ายที่เขียนไว้ว่าจะไม่เอาเปรียบลูกค้าถึงขั้นต้องคิดเงินเพิ่มหยุมหยิมเหมือนหลายๆ ร้าน ซึ่งยังมีค่าน้ำแข็งค่าแอร์ค่าบริการบวกเข้าไป… ซึ่งก็ไม่ได้ผิดตรงไหนเพราะทุกอย่างมีต้นทุน
ประเด็นเป็นแบบนี้ครับ… วิสัยทัศน์ในมุมมองของผมเป็นของที่มีอยู่กับทุกคนและทุกธุรกิจ ตั้งแต่วันเริ่มต้นหรือก่อนหน้านั้นนานแล้วด้วยซ้ำ แต่การเอาวิสัยทัศน์ หรือ Vision มาขัดเกลาและประกาศออกไป รวมถึงการทำวิสัยทัศน์ให้กลายเป็นภูมิทัศน์ที่สัมผัสได้อย่างชัดเจน และดีงามต่อทุกคนทั้งที่มีส่วนได้ส่วนเสีย หรือแค่เป็นคนผ่านมาและพบเห็น
แต่โดยทั่วไปก็พบเห็นวิสัยทัศน์ที่กล้าประกาศไว้อย่างเปิดเผยท้าทายน้อยมาก… ทั้งๆ ที่วิสัยทัศน์เป็นนิยามที่มีอยู่กับทุกเป้าหมายของกิจการ ไปจนถึงทัศนคติของผู้นำทีมหรือองค์กรที่มีต่อเป้าหมาย ทั้งในเชิงคุณค่าและในเชิงบริบทซึ่งจะต่อยอดไปสู่พันธกิจ หรือ Mission และแผนยุทธศาสตร์ที่สอดคล้องกัน
สิ่งสำคัญก็คือ… การประกาศวิสัยทัศน์ หรือการเอา Vision Statement ออกมาป่าวประกาศอย่างชัดเจน ถือเป็นการใช้ข้อความสำหรับบอกเล่าถึงทิศทางและเป้าหมาย เพื่อแนะนำ หรือ Introduced สิ่งที่กิจการ หรือ องค์กร หรือ เรา… กำลังทำและจะทำนั่นเอง
สถิติจากเวบไซต์เล็กๆ อย่าง Reder.red ได้เพจวิวจากการค้นหาบน Google ด้วยคำค้นอย่าง “วิสัยทัศน์พันธกิจ” จนสถิติการเข้าเวบไซต์จากบทความเรื่อง Vision/Mission… หลักคิดและวิธีเขียน มีเพจวิวสูงหลายแสนวิวในไม่กี่สัปดาห์… และผมยังได้ข้อความทักเข้ามาเพื่อขอคำปรึกษาเรื่องการเขียนวิสัยทัศน์จาก Reder Fan เก่าใหม่นับสิบท่านเข้าไปแล้ว… และกำลังคิดอยู่ว่าผมน่าจะคิดตังค์ดีมั๊ย ;))
โดยประสบการณ์ส่วนตัวในกรณีการเขียนและประกาศ Vision/Mission จะมองและให้ความสำคัญอยู่สองประเด็นหลักก่อนอื่นคือ…
- เป้าหมายและเหตุผลที่โลกใบนี้ต้องมีเรา โดยเฉพาะการตอบคำถาม Why We Exist?
- ใครคือผู้รับสารและนำข้อความบน Vision Statement ไปเปลี่ยนเป็น “โอกาสให้เรา”
เวบไซต์ Businessnewsdaily.com โดย Sean Peek ได้แนะนำการสลักเสลาวิสัยทัศน์ หรือ Craft Vision Statement ผ่านบทความชื่อ What Is a Vision Statement? เอาไว้ว่า… ก่อนจะเขียนวิสัยทัศน์ออกมาอย่างชัดเจน ควรเริ่มต้นจาก…
- โครงการในห้าปีสิบปีข้างหน้าคืออะไรและเป็นยังไง
- ฝันใหญ่สุดของสิ่งที่จะทำคืออะไร และจะทำสำเร็จยังไง
- เขียนด้วยประโยคบอกเล่า เชื่อมปัจจุบันกับอนาคต
- ใช้คำง่ายๆ ชัดๆ คมๆ และไม่สร้างความสับสน
- ใส่เสน่ห์ให้น่าหลงไหล เข้าให้ถึงฝันและแรงบันดาลใจของเป้าหมาย
- ต้องไม่ขัดแย้งกับคุณค่าหลัก หรือ Core Value ของตัวเอง
- สื่อสารกับ “ทีมและคนใน” ให้เข้าใจและเชื่อมั่นตรงกันก่อน
- ทุ่มเทเวลาและทรัพยากรให้วิสัยทัศน์กลายเป็นภูมิทัศน์อย่างเหมาะสม
ลองเอาไปปรับใช้ดูครับ!
References…